พระพุทธโฆษาจารย์  นามเดิม ฉิม  เป็นชาวบ้านบางจาน  เมืองเพชรบุรี  เกิดในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2326 บวชที่เมืองเพชรบุรี แล้วเข้ามาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมในกรุงเทพฯ อยู่ที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระฉิมได้เป็นเปรียญเอก 9 ประโยค และเป็นพระราชาคณะที่พระรัตนมุนี อยู่วัดพระเชตุพนฯ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อพ.ศ. 2369  ได้เป็นพระราชาคณะผู้ใหญ่ที่พระเทพโมลี ต่อมา พ.ศ. 2375  ได้เป็นพระพุทธโฆษาจารย์ ครองวัดโมลีโลกยาราม

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดให้เป็นสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เมื่อพ.ศ. 2394

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เป็นผู้รู้พระปริยัติธรรมมาก  ในปลายรัชกาลที่ 3 เมื่อยังเป็นพระพุทธโฆษาจารย์  ได้สอบไล่พระปริยัติธรรมที่พระอุโบสถวัดมหาธาตุกับพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขณะทรงผนวชเป็นพระราชาคณะ  วันหนึ่งพระธรรมภาณพิลาสครั้งยังเป็นมหาผ่อง วัดประยุรวงศาวาส เข้าแปลหนังสือ  แปลศัพท์ “อาสเน”  ว่า  “เหนืออาสน”  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรด  พระพุทธโฆษาจารย์ว่าไม่ถูก  แปลว่า  “ในอาสน”  ถูกทักทั้ง 2 อย่าง  จนไม่รู้ว่าจะแปลว่าอะไร  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสงสารมหาผ่อง  เกรงว่าจะตก  จึงมีรับสั่งขึ้นว่า  ที่จะให้นั่งในอาสนะนั้นจะนั่งอย่างไร  จะฉีกอาสนะออกแล้วเข้าไปนั่งตรงที่อาสนะขาด  หรือจะเอาอาสนะขึ้นคลุม  พระพุทธโฆษาจารย์โกรธ   กล่าววาจาหยาบช้า  ว่าทุกวันนี้เพราะเห็นแก่พระเดชพระคุณพระเจ้าแผ่นดิน  จึงอุตส่าห์มาไล่หนังสือ  ถ้าหาไม่ก็ไม่อยากเดินมาให้เจ็บฝ่าเท้า  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงขัดเคืองมาก  กริ้วในที่ประชุมสงฆ์  จนพระพุทธโฆษาจารย์หนีออกไปทางหน้าต่างพระอุโบสถ  ความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  จึงทรงขัดเคืองพระพุทธโฆษาจารย์มิให้นิมนต์เข้ามาราชการอย่างใด  มีรับสั่งมอบการไล่หนังสือถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นสิทธิขาดแต่นั้นมา  

ครั้นถึงรัชกาลที่ 4  พระพุทธโฆษาจารย์มีความหวาดหวั่นพระราชอาญา  เกรงว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะทรงพยาบาท  จึงตระเตรียมจะหลบเลี่ยงออกไปอยู่เมืองเพชรบุรี  แต่ครั้นเมื่อเลื่อนยศพระราชาคณะผู้ใหญ่  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งว่า  พระพุทธโฆษาจารย์นี้รู้หนังสือดี   โปรดให้เลื่อนยศขึ้นเป็นสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์

โคลงภาพฤๅษีดัดตน

โคลงที่ 18  ดัดตนแก้ขัดขาขัดคอ   

โคลงที่ 41 ดัดตนแก้เวียนศีรษะ

พระราชปุจฉาในชั้นกรุงรัตนโกสินทร์ แต่รัชกาลที่ 1 จนถึงรัชกาลที่ 5.  กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ไท, ร.ศ.131.  (พิมพ์ทูลเกล้าฯ ถวายแลแจกในงานพระเมรุท้องสนาม  มีนาคม ร.ศ.131  พ.ศ. 2455)

วิจิตรธรรมปริวัติ, หลวง. “ตำแหน่งพระราชาคณะ.”  วชิรญาณวิเศษ  ร.ศ. 108  เล่ม 5.

สมมตอมรพันธุ์, กรมพระ  และกรมพระดำรงราชานุภาพ.  เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์.  กรุงเทพฯ : โสภณพิพรรฒธนากร, 2466.  (พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นชินวรศิริวัฒน์  สมเด็จพระสังฆราชเจ้า  โปรดให้พิมพ์ครั้งแรก เมื่อปีกุญ พ.ศ. 2466)