พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงศ์, หม่อมเจ้าจร
หัสข้อมูล
TLD-002-0121
ชื่อ - สกุล
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงศ์, หม่อมเจ้าจร
เกิด
วันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2386
เสียชีวิต
วันที่ 3 พ.ศ. 2441
ประวัติ
พระโอรสสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ (ต้นราชสกุลมาลากุล) กับหม่อมกลีบ
พ.ศ. 2424 ทรงได้รับการสถาปนาเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงศ์ และเป็นพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ พระองค์เจ้าต่างกรม ในพ.ศ. 2438 กรมหมื่นปราบปรปักษ์ทรงรับราชการในหน้าที่ต่าง ๆ เช่น ทรงบังคับกรมช่าง 10 หมู่ กรมพระคชบาล เป็นผู้ช่วยราชการในกระทรวงวัง เป็นผู้บัญชาการกรมทหารเรือ และยังมีราชการพิเศษทางการช่างและราชประเพณี
นอกจากนี้ยังได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นกรรมสัมปาทิกของหอพระสมุดวชิรญาณตำแหน่งผู้ช่วยสาราณียกร เมื่อ พ.ศ. 2435
ผลงาน / งานประพันธ์
1. โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม*
ห้องที่ 97 – 99 รวมโคลง 84 บท เนื้อความตั้งแต่ทศกัณฐ์ทำพิธีเผารูปเทวดาจนถึงทศกัณฐ์เชิญทัพนาสูรมาช่วยรบ
2. โคลงภาพพระราชพงศาวดาร*
โคลงประกอบรูปที่ 52 แผ่นดินสมเด็จพระเพทราชา ภาพชักพระบรมศพสมเด็จพระนารายน์ รวม 4 บท
โคลงประกอบรูปที่ 84 แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพทำกระจาดใหญ่บูชากัณฑ์เทศน์มหาชาติ รวม 4 บท
โคลงประกอบรูปที่ 88 แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพโสกันต์เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี รวม 4 บท
3. กิฬาโกศล ในโคลงยอพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมสมเด็จพระบำราบปรปักษ์
4. โคลงความนินทา ในวชิรญาณวิเศษ เล่ม 4 รวม 7 บท
5. โคลงศัพท์แหลมบ้าน ในวชิรญาณวิเศษ เล่ม 5 รวม 3 บท
ผู้เรียบเรียง
บุหลง ศรีกนก
เอกสารอ้างอิง
ราชสกุลวงศ์ (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ : จันวาณิชย์จำกัด แผนกพิมพ์, 2525. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ หม่อมราชวงศ์บุญรับ พินิจชนคดี วันที่ 30 มีนาคม 2525)
เรื่องเฉลิมพระยศเจ้านาย ฉะบับมีพระรูป. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอน์พับลิชชิ่ง, 2538. (ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พิมพ์พระราชทานในการสถาปนาพระอิสริยศักดิ์ และบำเพ็ญพระราชกุศลฉลองพระชนมายุ 6 รอบ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา วันที่ 6 พฤษภาคม พุทธศักราช 2538)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
