พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ / พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงศ์
หัสข้อมูล
TLD-002-1671
ชื่อ - สกุล
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ / พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงศ์
เกิด
วันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2400
เสียชีวิต
วันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2562
ประวัติ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ พระนามเดิม พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงศ์ เป็นพระราชโอรสพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประสูติแต่เจ้าจอมมารดาสังวาลย์ เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2400
พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงศ์ทรงพระปรีชาในด้านงานช่าง ทรงร่วมรับหน้าที่บูรณะปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพ.ศ. 2425 เมื่อครั้งสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 100 ปี พ.ศ. 2431 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสรรพสาตรศุภกิจ ผู้บังคับการกรมช่างมหาดเล็ก ต่อมาทรงบังคับบัญชางานช่างต่าง ๆ ในพระบรมมหาราชวังชั้นใน พระราชวังบางปะอิน สวนสราญรมย์ ทรงรับผิดชอบงานโยธาในการก่อสร้างพระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย และวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร
พ.ศ. 2439 กรมหมื่นสรรพสาตรศุภกิจตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประพาสสิงคโปร์ ได้ทอดพระเนตรภาพยนตร์เป็นครั้งแรก ต่อมาเมื่อได้ตามเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรกในพ.ศ. 2440 จึงทรงจัดซื้อเครื่องซีเนมาโตกราฟฟี (Cinematography) ซึ่งเป็นทั้งกล้องถ่ายและเครื่องฉายภาพยนตร์นำกลับมาเมืองไทยด้วย ภาพยนตร์บันทึกเหตุการณ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสยุโรปเมื่อพ.ศ. 2440 เป็นภาพยนตร์ม้วนแรกที่ได้บันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับชาติไทย ด้วยเหตุนี้จึงทรงได้รับยกย่องให้เป็นบิดาแห่งภาพยนตร์ไทย
พ.ศ. 2455 กรมหมื่นสรรพสาตรศุภกิจได้รับเฉลิมพระยศเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ ทรงรับราชการตำแหน่งสุดท้ายเป็นนายพันเอกราชองครักษ์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2462 พระชนมายุได้ 62 ปี ทรงเป็นต้นราชสกุลทองแถม
ผลงาน / งานประพันธ์
กาพย์ฉบังเฉลิมพระเกียรติยศสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ใน กลอนจารึกแต่งประทีปที่บางปะอิน
ผู้เรียบเรียง
วิกัลย์ พงศ์พนิตานนท์
เอกสารอ้างอิง
เรื่องเฉลิมพระยศเจ้านาย ฉะบับมีพระรูป. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2538. (ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พิมพ์พระราชทานในการพระราชพิธีสถาปนาพระอิสริยศักดิ์ และบำเพ็ญพระราชกุศลฉลองพระชนมายุ 6 รอบ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา วันที่ 6 พฤษภาคม พุทธศักราช 2538)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
