พลเรือโทพระยาชลยุทธโยธินทร์
หัสข้อมูล
TLD-002-0231
ชื่อ - สกุล
พลเรือโทพระยาชลยุทธโยธินทร์
เกิด
วันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2395
เสียชีวิต
วันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2474
ประวัติ
เป็นนายทหารเรือชาวเดนมาร์ก เกิดเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2395 เข้ารับราชการทหารเรือไทยในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตำแหน่งผู้บังคับการเรือพิทยัมรณยุทธ เมื่อ พ.ศ. 2418 ต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น หลวงชลยุทธโยธินทร์ ตำแหน่งปลัดกรมแสง และผู้บังคับเรือพระที่นั่งเวสาตรี เมื่อพ.ศ. 2421 และตำแหน่งปลัดทัพเรือ เมื่อพ.ศ. 2430 แล้วเลื่อนเป็นพระชลยุทธโยธินทร์ และพระยาชลยุทธโยธินทร์ ตามลำดับ
เมื่อคราวเกิดวิกฤติการณ์ ร.ศ. 112 พระยาชลยุทธโยธินทร์ซึ่งดำรงตำแหน่งรองผู้บังคับบัญชากรมทหารเรือ ได้ทำหน้าที่ผู้อำนวยการป้องกันปากน้ำเจ้าพระยา พระยาชลยุทธโยธินทร์ได้รับพระราชทานยศสูงสุดคือ นายพลเรือโท และดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการหกรมทหารเรือตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 2443
นอกจากพระยาชลยุทธโยธินทร์ จะปฏิบัติราชการตามหน้าที่แล้ว ยังดำเนินธุรกิจส่วนตัวด้วย โดยได้ร่วมกันกับพระนิเทศชลธี (Alfred John Loftus) จัดตั้งบริษัทบางกอกแตรมเวทุนจำกัด ดำเนินกิจการรถรางใช้ม้าลาก และยังได้ร่วมกันขอสัมปทานทางรถไฟสายกรุงเทพ-สมุทรปราการ ซึ่งเป็นทางรถไฟสายแรกของประเทศไทย
พระยาชลยุทธโยธินทร์มีความสามารถพิเศษอย่างหนึ่งคือ การคำนวณสารัมภ์ศาสตร์ ได้เคยคำนวณการเกิดสุริยุปราคา เมื่อพ.ศ. 2437 และได้รับพระราชทานรางวัลจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วย
เนื่องจากสุขภาพไม่ดี จึงกราบถวายบังคมลาออกจากราชการเมื่อวันที่ 29 มกราคม พ.ศ. 2444 กลับไปรักษาตัว ณ ประเทศเดนมาร์ก แล้วได้รับตำแหน่งเป็นกรรมการและประธานกรรมการในบริษัทพาณิชย์ เป็นสมาชิกรัฐสภาเดนมาร์ก 2 สมัย และยังช่วยในการเจรจากับรัฐมนตรีต่างประเทศฝรั่งเศสเพื่อขอเมืองจันทบุรีกลับคืนด้วย
ผลงาน / งานประพันธ์
โคลงเฉลิมพระเกียรติยศพระเจ้าปราสาททอง ใน กลอนจารึกแต่งประทีปที่บางปะอิน
ผู้เรียบเรียง
วิกัลย์ พงศ์พนิตานนท์ พลตรี, หม่อมราชวงศ์ศุภวัฒย์ เกษมศรี
เอกสารอ้างอิง
กลอนจารึกแต่งประทีปที่บางปะอิน. กรุงเทพมหานคร : โสภณพิพรรฒธนากร, 2464. (พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักษมีลาวัณ ทรงพิมพ์เปนของชำร่วยในงานฉลองพระสุพรรณบัฏ เมื่อปีระกา พ.ศ. 2464)
แชน ปัจจุสานนท์, พลเรือตรี. ประวัติการทหารเรือไทย (สมัยเรือกลไฟ). ม.ป.ท., 2518. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พลเรือตรี หลวงประสาทกลพิทยา ณ เมรุวัดธาตุทอง พระโขนง วันจันทร์ที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518.)
ศิลปากร, กรม. รายงานการประชุมเสนาบดีสภา รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ภาคที่ 2 รายงานการประชุมเสนาบดีสภา ร.ศ. 112 ตอน 1. กรุงเทพฯ : คณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ไทย, 2547.
A Tale of Two Kingdoms. Bangkok : Amarin Printing and Publishing Public Co.Ltd., 1996.
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
