พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม
หัสข้อมูล
TLD-002-0791
ชื่อ - สกุล
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม
เกิด
วันที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2399
เสียชีวิต
วันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2467
ประวัติ
พระนามเดิม พระองค์เจ้าทองกองก้อนใหญ่ พระราชโอรสพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวประสูติแต่เจ้าจอมมารดาสังวาลย์ พ.ศ. 2424 ได้รับการสถาปนาให้ทรงกรมเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นประจักษ์ศิลปาคม และพ.ศ. 2442 ได้เลื่อนพระอิสริยยศเป็นพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ระหว่างทรงบังคับการกรมทหารรักษาพระราชวังได้ทรงเป็นแม่ทัพใหญ่ขึ้นไปปราบฮ่อมณฑลอุดร และเป็นข้าหลวงต่างพระองค์สำเร็จราชการมณฑลอุดร ภายหลังทรงรับตำแหน่งสำคัญอีกหลายตำแหน่ง เช่น เสนาบดีกระทรวงวัง เสนาบดีกระทรวงกลาโหม และรั้งตำแหน่งผู้บัญชาการทหารเรือ เป็นต้น
ผลงาน / งานประพันธ์
1. โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม*
-ห้องที่ 49 – 50 รวมโคลง 56 บท เนื้อความตั้งแต่พระรามหาฤกษ์ยกพลจนถึงองคตเยาะเย้ยทศกัณฐ์
2. โคลงภาพพระราชพงศาวดาร*
-โคลงประกอบรูปที่ 4 แผ่นดินสมเด็จพระนครินทราธิราช ภาพเจ้าอ้ายเจ้ายี่ชนช้าง
-โคลงประกอบรูปที่ 11 แผ่นดินสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ภาพเอาปืนใหญ่ยิงค่ายพระเจ้าหงษาวดี
-โคลงประกอบรูปที่ 39 แผ่นดินสมเด็จเจ้าฟ้าศรีเสาวภาคย์ ภาพพระพิมลธรรมเป็นขบถ
-โคลงประกอบรูปที่ 74 แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพยิงปืนลูกไม้พังค่ายพม่า
3. คำล้อผู้แต่งวชิรญาณสุภาษิตบางท่าน
ผู้เรียบเรียง
บุหลง ศรีกนก
เอกสารอ้างอิง
ราชสกุลวงศ์ (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ : จันวาณิชย์จำกัดแผนกพิมพ์, 2525. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ หม่อมราชวงศ์บุญรับ พินิจชนคดี วันที่ 30 มีนาคม 2525)
เรื่องเฉลิมพระยศเจ้านาย ฉบับมีพระรูป. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่งจำกัด (มหาชน), 2538. (ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พิมพ์พระราชทานในการสถาปนาพระอิสริยศักดิ์ และบำเพ็ญพระราชกุศลฉลองพระชนมายุ 6 รอบ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา วันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2538)
ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี ม.ร.ว. และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ 1991, 2549.
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
