TLD-003-1439

ณุสาตันดีหนี (ชื่อตัวละคร)

ดาหลัง  

ณุสาตันดีหนี หรือณุสาตัน*เป็นตัวละครในบทละครเรื่องดาหลัง เป็นนางพญาครองเมืองณุสาตัน* ซึ่งเรียกกันว่าเมืองแม่ม่าย เพราะทั้งเมืองไม่มีผู้ชายเลย ราษฎรและเสนาอำมาตย์ล้วนเป็นหญิง

เมื่อนางณุสาตันจะได้พบกับปันหยี* (อิเหนา*) นางฝันไปว่า พระนารายณ์แบ่งภาคเสด็จจากเกษียรสมุทรมาร่วมอภิรมย์กับนาง ในวันรุ่งขึ้นปันหยีและมิสามะงาหรัด* (ประสันตา*) ซึ่งประสบภัยเรือแตก เดินทางมาด้วยความลำบากและหิวโหยก็เข้ามาถึงเมืองณุสาตัน บรรดาสตรีทั้งเมืองพากันตื่นเต้นที่ได้เห็นบุรุษแปลกหน้าสองนายเข้ามาในเมือง เสนาหญิงรู้เรื่องจึงเชิญปันหยีและพี่เลี้ยงไปเข้าเฝ้านางพญา นางณุสาตันไม่เคยเห็นบุรุษมาก่อน เมื่อได้พบปันหยีก็หลงรักในทันที ปันหยีพำนักอยู่ในเมืองณุสาตันด้วยความสุขสบาย แต่พี่เลี้ยงคือมิสามะงาหรัดไม่มีความสุขเลย เพราะถูกสตรีจำนวนมากในเมืองณุสาตันแย่งกันพาไปอยู่ด้วย “แต่ผลัดเปลี่ยนเวียนไปทั้งพาราจนซูบผอมพักตราน่าบัดสี” มิสามะงาหรัดสุดที่จะทนภาวะดังกล่าว จึงเข้าเฝ้าปันหยีขอร้องให้ไปจากเมืองณุสาตัน ปันหยียังรักและอาลัยนางณุสาตันอยู่มาก แต่ก็เห็นใจในความทุกข์ของมิสามะงาหรัด ปันหยีจึงออกอุบายบอกนางพญาว่า จะขอไปประพาสป่าล่าเนื้อ นางพญาอนุญาตและสั่งให้กองทัพสตรีตามไปด้วย

รุ่งขึ้นปันหยีและมิสามะงาหรัดก็ทำทีขี่ม้าไปล่าสัตว์ ปันหยีลวงพวกนายทัพสตรีให้แข่งขันกันล่าเนื้อมาถวาย ใครล่าเนื้อมาได้ก็จะได้รับรางวัล พวกเสนาหญิงพากันตั้งใจไล่ล่าเนื้อเพื่อรางวัล ระหว่างที่ไม่มีใครสังเกตนั้นปันหยีและมิสามะงาหรัดก็ควบม้าหนีไปได้อย่างสะดวก เมื่อนางพญาณุสาตันรู้ว่าปันหยีหนีไปก็เสียใจมาก นางคาดโทษเหล่าเสนาหญิงว่าหากปันหยีไม่กลับมาภายใน 3 ปี นางเหล่านั้นจะต้องถูกประหารทุกคน นางพญาณุสาตันเศร้าโศกมากทั้งรักทั้งแค้นปันหยี นางคร่ำครวญว่า เสียทีที่บำเรอเสนอพักตร์ เสียดายทั้งรสรักสมัครสมาน น้อยจิตเพียงชีวิตจะวายปราณ จะรู้เท่าภูบาลก็ไม่มี ทั้งแค้นทั้งรักหนักหน่วง มาสลักปักทรวงนางโฉมศรี ดั่งจะสุดสิ้นชีพชีวี โศกีอยู่กับที่ไสยา

วิพุธ โสภวงศ์ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)