TLD-003-1459

ดาบสโพธิสัตว์ 13 (ชื่อตัวละคร)

วัจฉนขชาดก   นิบาตชาดก  

ดาบสโพธิสัตว์เป็นตัวละครในเรื่องวัจฉนขชาดก ทุกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติในตระกูลพราหมณ์ เมื่อเจริญวัยได้ออกบวชเป็นดาบสอยู่ในป่าหิมพานต์ ต่อมาอยากฉันอาหารที่มีรสเค็มและรสเปรี้ยวจึงไปพักอยู่ที่อุทยาน รุ่งขึ้นก็ไปบิณฑบาตในเมือง เศรษฐีพาราณสีเห็นดาบสมีอิริยาบถงดงามก็นิมนต์ให้ไปพักอยู่ที่สวนของตน แล้วถวายอาหารทุกวันจนรู้จักคุ้นเคยกันดี

วันหนึ่งเศรษฐีชักชวนให้ดาบสโพธิสัตว์สึกโดยจะแบ่งทรัพย์ให้กึ่งหนึ่ง และบอกว่าการเป็นดาบสนั้นมีวัตรปฏิบัติที่ยากลำบาก ส่วนการครองเรือนเป็นฆราวาสมีความสุขมากกว่าเพราะไม่ต้องขวนขวายหาของบริโภค ดาบสโพธิสัตว์ได้ฟังก็ตำหนิว่าเศรษฐีติดข้องอยู่ในกามจึงสรรเสริญคุณของการเป็นฆราวาสและติโทษของการบวช แล้วดาบสโพธิสัตว์ก็กล่าวถึงโทษของฆราวาสว่าเป็นฆราวาสหากไม่อุตสาหะทำงาน ไม่กล่าวคำมุสาวาท และไม่ทำโทษผู้อื่นก็ไม่อาจครองเรือนได้ การครองเรือนจึงเป็นเรื่องยากเพราะต้องทำสิ่งเหล่านี้อยู่เป็นนิตย์ แล้วดาบสโพธิสัตว์ก็กลับไปอยู่ที่อุทยานตามเดิม

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)