TLD-003-1764

เตียวเหลียง 1 (ชื่อตัวละคร)

ไซ่ฮั่น, วรรณคดีอิงพงศาวดาร  

เตียวเหลียงเป็นตัวละครในเรื่องไซ่ฮั่น เป็นที่ปรึกษาคนสำคัญของพระเจ้าฮั่นอ๋อง* คนทั่วไปเรียกว่าเตียวจือปัง* บรรพบุรุษของเตียวเหลียงได้เป็นใจเสียง แห่งเมืองหันต่อมาถึงห้าชั่วคนจนถึงบิดาของเตียวเหลียง เตียวเหลียงช่วยให้พระเจ้าฮั่นอ๋องสามารถปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง*แล้วสถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าฮั่นเต้* และก่อตั้งราชวงศ์ฮั่นได้สำเร็จ

ต่อมาพระเจ้าจิ๋นซีฮ่องเต้*ยกทัพมาตีเมือนหัน*ได้ เตียวเหลียงจึงหาทางปลงพระชนม์จิ๋นซีฮ่องเต้โดยให้ชังไหก๋ง*เพื่อนของตนข้างลูกตุ้มเข้าใส่รถทรง แต่ชังไหก๋งทำไม่สำเร็จ เมื่อถูกจับได้ก็ฆ่าตัวตายโดยไม่ซัดทอดถึงเตียวเหลียง ส่วนเตียวเหลียงหลบหนีไปถึงเมืองพี*อาศัยอยู่กับห้างเป๊ก* ต่อมาเตียวเหลียงได้พบผู้เฒ่าห่มเสื้อเหลืองที่สะพานกี๋เกี๋ยว* ผู้เฒ่าแกล้งทำรองเท้าตกแล้วให้เตียวเหลียงช่วยเก็บมาให้ถึง 3 ครั้ง ผู้เฒ่าจึงว่าเด็กหนุ่มผู้นี้สอนง่ายแล้วสั่งว่าอีก 5 วันให้มาพบจะให้ของวิเศษสิ่งหนึ่ง

ผ่านไป 5 วันเตียวเหลียงก็มาพบเห็นผู้เฒ่านั่งคอยอยู่ ผู้เฒ่าว่านัดให้มาแต่เช้าเหตุใดจึงมาสาย อีกห้าวันให้มาใหม่ 5 วันต่อมาเตียวเหลียงกลับไปพบว่าผู้เฒ่ามารออยู่และกล่าวว่าเราให้มาคอยท่าแต่มืด เหตุใดจึงมาป่านนี้ อีก 5 วันให้มาใหม่ คราวนี้เตียวเหลียงจึงไปรอตั้งแต่เย็นครั้นถึงเวลาค่ำผู้เฒ่าก็มา เตียวเหลียงก็เข้าไปคำนับ เห็นผู้เฒ่ามีรูปงามเหมือนเทวดาจึงขอให้ช่วยสั่งสอน ผู้เฒ่าจึงว่านานไปเตียวเหลียงจะเป็นที่ปรึกษาท่านผู้มีบุญ แล้วมอบตำราให้นำไปศึกษาเพื่อจะได้ช่วยผู้มีบุญ พร้อมทำนายว่าชื่อเสียงของเตียวเหลียงจะปรากฏถึงหมื่นปี เตียวเหลียงจึงถามชื่อแซ่ผู้เฒ่า ผู้เฒ่าบอกว่าอีก 13 ปีให้ไปที่เมืองตั้วก๊กเสีย*ทางทิศตะวันออกซึ่งเป็นที่ฝังศพกษัตริย์ ใต้ศพนั้นมีศิลาเหลืองแผ่นหนึ่งคือตัวผู้เฒ่าแล้วผู้เฒ่าก็หายตัวไป เตียวเหลียงจึงศึกษาตำรานั้นต่อมา

ต่อมาเตียวเหลียงได้กลับไปรับราชการอยู่กับหันอ๋อง* เมื่อไผ่ก๋อง (เล่าปัง*) รู้จากหลีเสง*ว่าเตียวเหลียงเป็นผู้มีปัญญาจึงอยากได้เตียวเหลียงมาเป็นที่ปรึกษา จึงขอยืมตัวมาจากหันอ๋อง เตียวเหลียงได้มาอยู่กับไผ่ก๋องและได้ช่วยออกอุบายจนไผ่ก๋องได้เมืองห้ำเอี๋ยง*โดยไม่ต้องเสียไพร่พล ทั้งยังช่วยให้ไผ่ก๋องรอดพ้นจากการคิดร้ายของพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง จนกระทั่งไผ่ก๋องได้รับแต่งตั้งเป็นพระเจ้าฮั่นอ๋องไปครองเมืองโปต๋ง* เตียวเหลียงได้ตามไปส่งแล้วเผาสะพานทางไปโปต๋งเพื่อไม่ให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องสงสัยว่าพระเจ้าฮั่นอ๋องจะยกทัพกลับมาคิดร้าย และได้ช่วยเหลือแนะนำให้ฮั่นสิน*ไปสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฮั่นอ๋องจึงตั้งฮั่นสินเป็นแม่ทัพยกทัพมาตีเมืองห้ำเอี๋ยง

ต่อมาเตียวเหลียงกลับไปรับราชการกับหันอ๋อง เมื่อหันอ๋องถูกพระเจ้าฌ้อปาอ๋องสังหาร เตียวเหลียงจึงได้กลับไปรับราชการอยู่กับพระเจ้าฮั่นอ๋อง เตียวเหลียงได้เป็นที่ปรึกษาช่วยออกอุบายให้พระเจ้าฮั่นอ๋องทำสงครามกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋องหลายครั้ง เตียวเหลียงได้แนะนำและทัดทานทำให้เกิดประโยชน์แก่พระเจ้าฮั่นอ๋องหลายครั้ง เช่น ทัดทานไม่ให้พระเจ้าฮั่นอ๋องทำตราตั้งเจ้าเมืองทั้ง 6 หัวเมือง เพราะเกรงว่าหัวเมืองเหล่านั้นเมื่อได้ตราตั้งแล้วจะไม่ช่วยทำสงครามกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง นอกจากนี้เตียวเหลียงและตันแผง*ยังช่วยทัดทานเมื่อครั้งพระเจ้าฮั่นอ๋องโกรธที่ฮั่นสินขอให้พระเจ้าฮั่นอ๋องตั้งตนเองเป็นเจ๋อ๋อง เพื่อให้ฮั่นสินยินยอมยกทัพมาช่วยปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง และเตียวเหลียงได้ช่วยเป็นตัวแทนพระเจ้าฮั่นอ๋องไปตั้งฮั่นสินเป็นเจ๋อ๋อง ไปพบหยินโป้*และแพอวด* เพื่อนัดแนะให้นำกองทัพมาช่วยพระเจ้าฮั่นอ๋องปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง

ในสงครามปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋องครั้งสุดท้าย เตียวเหลียงได้ออกอุบายเพื่อให้ทหารของพระเจ้าฌ้อปาอ๋องหมดกำลังใจสู้รบและหลบหนีไปจากกองทัพ โดยเตียวเหลียงขึ้นไปเป่าปี่บนเขาเกถีสัว*จนได้ยินมาถึงเขากิวลิสาร*ที่พระเจ้าฌ้อปาอ๋องตั้งทัพ เมื่อทหารได้ยินเสียงปี่ก็สลดใจกลัวความตายคิดถึงบิดามารดา จึงปรึกษาพากันหลบหนีไปจากกองทัพ เหลือแต่ทหารผู้น้อยเพียงแปดร้อยคน ทำให้ฮั่นสินสามารถล้อมพระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้ พระเจ้าฌ้อปาอ๋องหมดทางหนีจึงปลงพระชนม์พระองค์เอง เมื่อพระเจ้าฮั่นอ๋องตั้งตนเป็นพระเจ้าฮั่นเต้แล้ว เตียวเหลียงก็รับราชการกับพระเจ้าฮั่นเต้สืบมาจนกระทั่งกีสิน*เจ้าเมืองหันแข็งเมือง เตียวเหลียงกลัวว่าพระเจ้าฮั่นเต้จะระแวงจึงแกล้งบอกป่วย พระเจ้าฮั่นเต้จึงพระราชทานที่ปลูกเรือนให้เตียวเหลียงและขอให้เข้าเฝ้าเดือนละครั้ง ต่อมาเตียวเหลียงได้ออกเดินทางไปจนพบแผ่นศิลาเหลืองแล้วสร้างวัดไว้ ณ ที่นั้น

ต่อมาเมื่อพระเจ้าฮั่นเต้ต้องการจะเปลี่ยนตัวรัชทายาท พระนางหลีหงวนฮองเฮา*ได้มาปรึกษาเตียวเหลียง เตียวเหลียงจึงบอกอุบายให้จนในที่สุดก็มิได้มีการเปลี่ยนตัวรัชทายาท ต่อมาเมื่อเตียวเหลียงเห็นว่าผู้มีความชอบที่ช่วยปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋องถูกพระเจ้าฮั่นเต้ลงโทษจนเสียชีวิตไปหลายคน ก็เกรงว่าหากตนรับราชการต่อไปจะเป็นอันตรายจึงทูลพระเจ้าฮั่นเต้ว่าป่วย ขอลาออกจากราชการไปรักษาตัว ณ เขาจงน้ำซัว* พระเจ้าฮั่นเต้ก็ยินยอม เตียวเหลียงจึงเดินทางไปจากเมืองหลวงและไม่ได้กลับมาอีก

นวรัตน์ ภักดีคำ , นวรัตน์ ภักดีคำ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)