กุมารโพธิสัตว์เป็นตัวละครในเรื่องตจสารชาดก  ปัญจกนิบาต  ในนิบาตชาดก

 

ครั้งพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติเมืองพาราณสี  พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติในตระกูลกุฎุมพี  เมื่อยังเยาว์วันหนึ่งเล่นอยู่กับเพื่อนทั้งหลาย  หมอชราคนหนึ่งบอกให้กุมารโพธิสัตว์จับงูบนค่าคบไม้โดยหลอกว่าเป็นลูกนกสาลิกา  เพื่อว่าเมื่อกุมารถูกงูกัดหมอจะได้ทรัพย์จากการรักษา  กุมารโพธิสัตว์จับคองูได้ก็เหวี่ยงไป  งูไปพันคอหมอชรา   เมื่องูกัดหมอสิ้นชีวิต  ชาวบ้านกล่าวหาว่ากุมารทั้งหลายฆ่าคนจึงจับผูกกับไม้ตะโหงกนำไปถวายพระเจ้าพาราณสี  ระหว่างทางกุมารโพธิสัตว์บอกบรรดากุมารให้ทำอาการรื่นเริงเป็นปกติ    เมื่อพระเจ้าพาราณสีเห็นว่ากุมารทุกคนไม่มีอาการหวาดกลัวทั้งๆ ที่ถูกมัดไว้ก็ตรัสถาม  กุมารโพธิสัตว์ตอบว่าธรรมดาผู้มีปัญญาย่อมไม่โศกเศร้าเมื่ออันตรายมาถึงและคิดว่ากรรมเป็นสิ่งเที่ยงแท้แน่นอน   พระราชาได้ฟังแล้วก็ทรงสอบถามถึงเรื่องที่เกิดขึ้น  ครั้นทรงทราบว่ากุมารเหล่านั้นไม่มีความผิดก็รับสั่งให้ถอดเครื่องจองจำออกแล้วประทานอิสริยยศแก่กุมารโพธิสัตว์  ตั้งเป็นอำมาตย์แก้วสั่งสอนอรรถธรรมแก่พระองค์ และประทานยศแก่กุมารอื่นตามลำดับ