TLD-003-1927

เทวดาทั้งสี่ (ชื่อตัวละคร)

วงศ์เทวราช   วงศเทวราช 1  

เทวดาทั้งสี่เป็นตัวละครในบทละครเรื่องวงศเทวราช พระอินทร์*เสด็จลงมาร่วมสมกับนางฟ้าเทพมนทา*ธิดาบุญธรรมพระพรหมลิขิตฤๅษี*จนนางมีครรภ์ เมื่อจะกลับสวรรค์ได้เนรมิตเมืองและปราสาทที่มีจักรแก้วกรดเรียงรายอยู่บนเสมาให้มเหสี โดยมีนางฟ้าทั้งสี่*เป็นพี่เลี้ยง และมีเทวดาทั้งสี่เป็นนายทวารเฝ้ารักษาประตูเมือง

ต่อมานางเทพมนทาและนางฟ้าทั้งสี่นั่งบุษบกเนรมิตไปเที่ยวชมเขาสัตภัณฑ์* ถูกบรรดาวิชาธร (วิทยาธร) หรือกายสิทธิ์ลวนลาม จึงเหาะหนีกลับเมือง ฝ่ายพวกวิชาธรตามมาจึงถูกจักรแก้วกรดสังหารสิ้น นางฟ้าทั้งสี่ขอให้นางเทพมนทาชุบชีวิตวิชาธรไว้เป็นข้ารับใช้ นางจึงใช้แก้วมณีที่พระอินทร์ประทานเนรมิตน้ำมนต์ แล้วให้เทวดาทั้งสี่นำไปประพรมเหล่าวิชาธรจนฟื้นคืนชีพ เทวดาทั้งสี่ทำหน้าที่นายทวารอย่างเคร่งครัด ผู้ใดจะเข้าพบเจ้านายจะต้องแจ้งแก่เทวดาทั้งสี่ก่อน แล้วเทวดาทั้งสี่จะเป็นผู้พาไปเฝ้า เช่นตอนที่พระมาตุลี*นำสารไปถวายนางเทพมนทาตามบัญชาของพระอินทร์

ตอนที่ท้าววิเรนทร*ผู้เป็นใหญ่ในหมู่วิชาธรจะไปถวายศรกายสิทธิ์ของตนแก่วงศเทวราช* เป็นต้น (บทบาทของเทวดาทั้งสี่ฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดีมีเพียงเท่านี้

ต่อไปนี้เป็นบทบาทในพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) ครั้นวงศเทวราชจะเข้าพิธีอภิเษกสยุมพรกับนางบุษบง*ธิดาท้าวมหานพสูร*ที่เมือง สมุทคีรี* เทวดาทั้งสี่และนางฟ้าทั้งสี่ได้เดินทางไปร่วมพิธีด้วยโดยใส่กุญแจประตูเมืองไว้

ภายหลังเมื่อวงศเทวราชเสด็จกลับมาครองเนาวรัตนนคร* เทวดาทั้งสี่ก็เป็นผู้ไขกุญแจเมืองถวาย หลังจากวงศเทวราชผจญภัยและทำสงครามปราบปรามศัตรูทั้งหลายได้ราบคาบ บ้านเมืองคืนสู่ความสงบสุขแล้ว ก็ได้ปูนบำเหน็จแก่บรรดาข้าราชบริพารที่มีความดีความชอบ เทวดาทั้งสี่ได้เลื่อนตำแหน่งจากนายทวารเป็น “เกยธิบดี” ทำหน้าที่บังคับบัญชาหมู่เข้าเฝ้าและชาวเมืองมีชื่อว่า เกยนภากาศ* เกยราชโดดทยาน* เกยกนกอาชา* และเกยมหานาวา* ตามลำดับ

ยุพร แสงทักษิณ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)