กุยแกเป็นตัวละครในเรื่องสามก๊ก (จีนกลางเรียกว่ากัวเจีย) เป็นที่ปรึกษาคนสำคัญของโจโฉ*   ซุนฮก*แนะนำให้โจโฉเชิญกุยแกมาเป็นที่ปรึกษา   

เมื่อเล่าปี่*มีจดหมายมาห้ามโจโฉไม่ให้ไปตีเมืองชีจิ๋ว*ของโตเกี๋ยม* โจโฉโกรธมากจะฆ่าผู้ถือหนังสือ  แต่กุยแกห้ามไว้และบอกให้ตอบหนังสืออย่างสุภาพ   พอดีมีข่าวว่าลิโป้*ตีเมืองกุนจิ๋ว*ได้   โจโฉจะถอยทัพไปรบลิโป้   กุยแกจึงให้โจโฉตอบจดหมายรับไมตรีเล่าปี่   เมื่อเล่าปี่เสียเมืองชีจิ๋วแก่ลิโป้   หนีมาพึ่งโจโฉ   ซุนฮกเสนอให้โจโฉรีบกำจัดเล่าปี่   กุยแกค้านว่าโจโฉกำลังเชิญชวนคนเก่งให้มาอยู่ด้วย   ถ้าฆ่าเล่าปี่ซึ่งมีชื่อเสียง   คนเก่งก็จะไม่เข้ามาหา   เทียหยก*มาย้ำให้ฆ่าเล่าปี่อีก   โจโฉก็ยังคงเชื่อคำกุยแก   ทูลพระเจ้าเหี้ยนเต้*ให้ตั้งเล่าปี่เป็นเจ้าเมืองอิจิ๋ว* (ข้าหลวงมณฑลอิจิ๋ว) 

 

ต่อมาเมื่อโจโฉปรารภจะปราบอ้วนเสี้ยว*แต่ขัดด้วยกำลังน้อย   กุยแกวิเคราะห์สาเหตุที่โจโฉจะชนะด้วยเหตุ 10 ประการและอ้วนเสี้ยวจะแพ้ด้วยเหตุ 10 ประการ   ทั้งแนะให้โจโฉไปกำจัดลิโป้เสียก่อนเพื่อป้องกันศึกกระหนาบด้านหลัง   โจโฉล้อมตีเมืองแห้ฝือ*ของลิโป้อยู่นานก็ตีไม่ได้จึงคิดจะถอยทัพกลับ ซุนฮิว 1*ค้าน   กุยแกแนะให้ทดน้ำท่วมเมืองแห้ฝือจนจับลิโป้ได้   โจโฉตั้งเล่าปี่เป็นขุนนางในเมืองหลวงตอบแทนที่ช่วยปราบลิโป้   ซุนฮกกระตุ้นให้ฆ่าเล่าปี่อีกแต่กุยแกค้าน   ครั้นเล่าปี่ไหวตัวทันขอทหารห้าหมื่นยกไปปราบอ้วนสุด*  โจโฉยอมให้   พอกุยแกกับเทียหยกซึ่งกลับจากไปเร่งเสบียงตามหัวเมืองรู้เรื่องก็รีบเข้าไปพบโจโฉ   กุยแกท้วงว่าแม้ไม่ควรฆ่าเล่าปี่แต่ก็ไม่ควรให้เล่าปี่เป็นแม่ทัพยกออกไปเพราะจะทำให้คิดการกำเริบขึ้นภายหลัง   โจโฉรีบส่งทัพไปตามเล่าปี่กลับแต่ไม่สำเร็จ ต่อมาโจโฉจะไปปราบเล่าปี่แต่กลัวอ้วนเสี้ยวตีตลบหลัง   กุยแกวิเคราะห์ให้ฟังว่าอ้วนเสี้ยวขี้ระแวงจะทำการใดก็ชักช้า   เล่าปี่ซึ่งตั้งตัวเป็นเจ้าเมืองชีจิ๋วยังไม่มั่นคง   ทหารส่วนมากที่ยกไปก็เป็นทหารโจโฉซึ่งยังไม่ภักดีต่อเล่าปี่เต็มที่ควรรีบไปปราบก่อน   โจโฉจึงไปตีเมืองชีจิ๋วได้   เล่าปี่หนีไปพึ่งอ้วนเสี้ยว เมื่อโจโฉได้ข่าวความเก่งกล้าของซุนเซ็ก*ก็ครั่นคร้าม   กุยแกบอกว่าไม่ต้องกลัวเพราะซุนเซ็กใจร้อน คงต้องตายด้วยน้ำมือคนชั้นต่ำ   แล้วซุนเซ็กก็ถูกทหารของเค้าก๋อง*วางแผนรุมฆ่าตายจริง ๆ 

 

หลังจากอ้วนเสี้ยวพ่ายโจโฉหลายครั้งจนป่วยตาย ลูก ๆ วิวาทกันแล้วอ้วนถำ*ถูกโจโฉฆ่าตาย อ้วนซง*กับอ้วนฮี*หนีไปพึ่งโฮห้วน*ที่เมืองเลียวไส*    โจโฉจะตามไปกำจัด  โจหอง*ค้านและเสนอให้ยกทัพกลับเมืองฮูโต๋*   คอยระวังป้องกันเล่าเปียว*กับเล่าปี่   กุยแกวิเคราะห์ให้โจโฉฟังว่า เล่าเปียวกับเล่าปี่ต่างระแวงกันเองไม่ควรต้องกังวล   ควรตามกำจัดอ้วนซงกับอ้วนฮีและปราบหัวเมืองฝ่ายตะวันตกเสียก่อน 

 

โจโฉทำตามคำแนะนำของกุยกี  อ้วนฮีและอ้วนซงหนีไปพึ่งกองซุนของ*   กุยแกป่วยตายระหว่างทาง   ก่อนตายเขียนจดหมายฝากให้โจโฉ   แนะว่าอย่าไปตีเมืองเลียวตัง*ของกองซุนของเพราะจะทำให้กองซุนของร่วมมือกับอ้วนฮีและอ้วนซงต่อสู้   กองซุนของกับอ้วนซง   อ้วนฮีต่างก็หมายใจคิดร้ายกันอยู่ ในที่สุดกองซุนของตัดศีรษะอ้วนซงและอ้วนฮีส่งให้โจโฉ 

 

กุยแกตายเมื่ออายุ 38 ปี โจโฉเสียใจมาก   ต่อมาเมื่อโจโฉมาตีกังตั๋ง* หลงกลฝ่ายจิวยี่*ถูกเผาทัพพ่ายยับเยิน  โจโฉร้องไห้คิดถึงกุยแก   กล่าวว่าถ้ากุยแกไม่ตายคงทัดทานตนไม่ให้หลงกลศัตรูพ่ายยับเยินเช่นนี้   นอกจากนี้ตอนรับคำเชิญมาอยู่กับโจโฉ   กุยแกยังแนะให้โจโฉเชิญเล่าหัว* บวนทง* มอกาย* และลิเกียน*มาเป็นที่ปรึกษาอีกด้วย