โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

ตัวละครและปกิณกะ

  1. หน้าหลัก
  2. ตัวละครและปกิณกะ
  3. ธนัญชยโกรพย์, พระเจ้า

ธนัญชยโกรพย์, พระเจ้า

  • ธนัญชยโกรพย์, พระเจ้า
  • ชื่อตัวละคร
รหัสข้อมูล
TLD-003-1975
ชื่อ
ธนัญชยโกรพย์, พระเจ้า ( ชื่อตัวละคร)
วรรณคดี
กุรุธรรมชาดก   นิบาตชาดก  
คำอธิบายเนื้อเรื่อง

พระเจ้าธนัญชยโกรพย์เป็นตัวละครในเรื่องกุรุธรรมชาดก ติกนิบาต ในนิบาตชาดก

ครั้งเมื่อพระเจ้าธนัญชยโกรพย์ครองราชสมบัติ ณ อินทปัตมหานคร* อันเป็นอาณาจักรแห่งกุรุรัฐ* พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระโอรส เมื่อเจริญวัยก็ไปศึกษาศิลปศาสตร์ในสำนักอาจารย์ ณ เมืองตักสิลา ศึกษาสำเร็จแล้วก็กลับบ้านเมือง พระบิดาตั้งให้เป็นอุปราช

ครั้นพระบิดาสิ้นพระชนม์ก็ได้ครองราชย์เป็นพระเจ้าธนัญชยโกรพย์ต่อมา ทรงปกครองบ้านเมืองโดยทศพิธราชธรรม ทรงรักษากุรุธรรมคือศีลห้าให้บริสุทธิ์สะอาด และนอกจากพระองค์แล้วยังมีคนอื่นอีก 10 คนในเมืองกุรุราษฎร์ที่รักษากุรุธรรมให้บริสุทธิ์เช่นกันคือ พระราชมารดา พระอัครมเหสี พระอุปราช พราหมณ์ปุโรหิต อำมาตย์ผู้รังวัดนา นายสารถี มหาเศรษฐี อำมาตย์ผู้ตวงข้าวค่านา บุรุษผู้รักษาประตูพระนคร และนางนครโสภิณี พระเจ้าธนัญชยโกรพย์โปรดให้สร้างโรงทานบริจาคทานวันละ 600,000 กหาปณะทุกวัน ประชาชนจึงพากันมารับทาน ไม่ทำไร่ไถนา จนพื้นดินสูงขึ้นโดยลำดับ

ในเมืองทันตบุรี* อาณาจักรกลิงครัฐ*มีพระราชาทรงพระนามว่าพระเจ้ากาลิงคราช* ครั้งนั้นเกิดภาวะฝนแล้ง โรคร้ายเบียดเบียนราษฎรล้มตาย ข้าวยากหมากแพง ราษฎรทั้งหลายพากันไปร้องทุกข์หน้าประตูวัง พระเจ้ากาลิงคราชตรัสถามว่าตามประเพณีโบราณเมื่อฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาลพระราชาทำอย่างไร เมื่อราษฎรทูลว่าพระราชาทรงบริจาคทาน รักษาอุโบสถศีลเป็นเวลา 7 วัน พระเจ้ากาลิงคราชก็ทรงประพฤติตามแต่ฝนก็ยังไม่ตก ทรงปรึกษาเหล่าอำมาตย์ อำมาตย์ทั้งหลายทูลว่า พระเจ้าธนัญชยโกรพย์แห่งเมืองอินทปัตทรงมีเศวตกุญชรเป็นช้างพระที่นั่ง ถ้าได้ช้างนี้มาฝนก็จะตกต้องตามฤดูกาล พระเจ้าธนัญชยโกรพย์นั้นทรงยินดีในการบริจาคทานยิ่ง ย่อมจะประทานให้ถ้ามีผู้ไปทูลขอ

พระเจ้ากาลิงคราชจึงให้พราหมณ์ผู้มีปัญญา 8 คนเดินทางไปทูลขอมงคลหัตถีตามคำแนะนำของเหล่าอำมาตย์ เมื่อพวกพราหมณ์รู้จากชาวเมืองว่าพระเจ้าธนัญชยโกรพย์จะเสด็จออกบริจาคทานในวันเพ็ญ 15 ค่ำคือในวันรุ่งขึ้นก็ยินดี รุ่งเช้าจึงไปคอยเฝ้าที่หน้าประตูเมือง ฝ่ายพระเจ้าธนัญชยโกรพย์เมื่อถึงเวลาก็ทรงช้างพระที่นั่งออกบริจาคทาน พราหมณ์ทั้งแปดสบโอกาสก็ทูลขอช้างพระที่นั่งเพื่อนำไปถวายพระเจ้ากาลิงคราช พระเจ้าธนัญชยโกรพย์ก็ประทานให้ แต่เมื่อพราหมณ์นำช้างพระที่นั่งไปยังเมืองทันตบุรีแล้ว ฝนก็ยังไม่ตก

พระเจ้ากาลิงคราชตรัสถามเหล่าอำมาตย์ อำมาตย์ทั้งหลายทูลว่าพระเจ้าธนัญชยโกรพย์นั้นทรงรักษากุรุธรรมอย่างเคร่งครัด ด้วยอำนาจแห่งกุรุธรรมบันดาลให้ฝนตกในกุรุรัฐ 15 วันต่อครั้งอย่างสม่ำเสมอ ควรนำช้างพระที่นั่งซึ่งเป็นเพียงสัตว์เดรัจฉานไปถวายคืนพระเจ้าธนัญชยโกรพย์ แล้วทูลขอกุรุธรรมจารึกลงในสุพรรณบัฏเพื่อนำมาทรงปฏิบัติ ฝนก็จะตกต้องตามฤดูกาล พระเจ้ากาลิงคราชได้สดับก็ทรงเห็นชอบด้วยทุกประการ เมื่อพราหมณ์และอำมาตย์ผู้เป็นทูตานุทูตนำช้างพระที่นั่งรวมทั้งฝูงชนและข้าราชบริพารไปถวายคืนพระเจ้าธนัญชยโกรพย์แล้วก็ทูลขอกุรุธรรมจากพระราชาและจากบุคคลทั้ง 10 ที่ตั้งอยู่ในกุรุธรรมอยู่เป็นนิตย์ แล้วจารึกลงในสุพรรณบัฏ

จากนั้นก็กลับเมืองทันตบุรีถวายสุพรรณบัฏแด่พระเจ้ากาลิงคราช ตั้งแต่นั้นมาพระเจ้ากาลิงคราชทรงดำรงอยู่ในกุรุธรรมปฏิบัติ บำเพ็ญและสมาทานเบญจศีลเป็นประจำ ฝนก็ตกในกาลิงครัฐ ส่วนกุรุรัฐของพระเจ้าธนัญชยโกรพย์นั้นอุดมด้วยพืชพันธุ์ธัญญาหาร ทั่วประเทศสุขสงบปราศจากอุปัทวทุกข์ทุพภิกขภัย พระเจ้าธนัญชยโกรพย์ทรงบำเพ็ญกุศลมีทานและศีลเป็นต้น เมื่อสิ้นพระชนม์ก็ไปเกิดในเทวโลกพร้อมทั้งข้าราชบริพาร

ผู้เรียบเรียง
ยุพร แสงทักษิณ 
เจ้าของสิทธิ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store