ท้าวกุเรปันเป็นตัวละครในบทละครเรื่องอิเหนา ครองกรุงกุเรปัน* เป็นเชษฐาองค์โตของกษัตริย์วงศ์เทวา มีโอรสองค์แรกชื่อกะหรัดตะปาตี* ที่เกิดกับลิกูมเหสีลำดับที่ 4 ต่อมาต้องการโอรสที่เกิดกับประไหมสุหรีมเหสีเอกจึงทำพิธีบวงสรวง และได้โอรสคืออิเหนา* ท้าวกุเรปันมีธิดาคือวิยะดา* และเมื่อรู้ว่าท้าวดาหา*กับประไหมสุหรีมีธิดาคือบุษบา* ท้าวกุเรปันก็ขอตุนาหงันให้อิเหนาตามโบราณราชประเพณีของวงศ์เทวา
เมื่อมารดาของประไหมสุหรีกุเรปันและประไหมสุหรีดาหาเสียชีวิตที่เมืองหมันหยา* ท้าวกุเรปันให้อิเหนาคุมเครื่องสักการะศพไปแทน ครั้นท้าวกุเรปันรู้ว่าอิเหนาติดพันนางจินตะหรา* ธิดาระตูหมันหยา*ก็ให้ประไหมสุหรีกุเรปันส่งสารเรียกอิเหนากลับ แต่ส่งสารไปถึง 2 ครั้ง อิเหนาก็ไม่กลับ ซ้ำยังบอกเลิกการหมั้นกับนางบุษบา ในที่สุดเมื่อเกิดศึกกะหมังกุหนิง* ท้าวกุเรปันจึงให้กะหรัดตะปาตีคุมทัพไปรอสมทบทัพอิเหนาเพื่อยกไปช่วยเมืองดาหา* แล้วส่งสารไปถึงอิเหนาที่เมืองหมันหยาเพื่อให้ไปช่วยท้าวดาหารบกับท้าวกะหมังกุหนิง* ใจความในสารแสดงถึงเหตุที่เกิดสงคราม เน้นย้ำให้อิเหนาเห็นความสำคัญของวงศ์เทวาและความผิดที่อิเหนาเป็นต้นเหตุ ดังคำประพันธ์ที่ว่า
ในลักษณ์นั้นว่าปัจจามิตร มาตั้งติดดาหากรุงใหญ่
จงเร่งรีบรี้พลสกลไกร ไปช่วยชิงชัยให้ทันที
ถึงไม่เลี้ยงบุษบาเห็นว่าชั่ว แต่เขารู้อยู่ว่าตัวนั้นเป็นพี่
อันองค์ท้าวดาหาธิบดี นั้นมิใช่อาหรือว่าไร
มาตรแม้นเสียเมืองดาหา จะพลอยอายขายหน้าหรือหาไม่
ซึ่งเกิดศึกสาเหตุเภทภัย ก็เพราะใครทำความไว้งามพักตร์
ครั้งหนึ่งก็ให้เสียวาจา อายชาวดาหาอาณาจักร
ครั้งนี้เร่งคิดดูจงนัก จะซ้ำให้เสียศักดิ์ก็ตามที
แม้นมิยกพลไกรไปช่วย ถึงเราม้วยก็อย่ามาดูผี
อย่าดูทั้งเปลวอัคคี แต่วันนี้ขาดกันจนบรรลัย
นอกจากนี้ท้าวกุเรปันยังส่งสารไปตำหนิระตูหมันหยาด้วย ครั้นรู้ว่าท้าวดาหาจะยกนางบุษบาให้จรกา*ก็คิดไปขัดขวางเพราะไม่ต้องการให้ “วงศ์เราจะระคนปนศักดิ์” ท้าวกุเรปันได้พยายามทัดทานท้าวดาหาและกล่าวแก้ตัวแทนอิเหนาแต่ไม่สำเร็จ เมื่ออิเหนาทำอุบายเผาเมืองดาหาเพื่อชิงนางบุษบาไป ท้าวกุเรปันรู้ดีว่าอิเหนาเป็นคนทำก็ยังสนับสนุนว่าทำถูกแล้ว
เมื่ออิเหนาออกติดตามนางบุษบา ท้าวกุเรปันจึงขอจินดาส่าหรี 3*ธิดาท้าวสิงหัดส่าหรี* ซึ่งยังไม่มีคู่ตุนาหงันให้จรกาแทนนางบุษบา เมื่อจัดการอภิเษกอิเหนาที่เมืองกาหลัง* ท้าวกุเรปันเชิญท้าวหมันหยาให้พาจินตะหรามาอภิเษกและแต่งตั้งให้จินตะหราเป็นประไหมสุหรีฝ่ายขวาของอิเหนา
นามานุกรม