นกกระจาบโพธิสัตว์เป็นตัวละครในเรื่องวัฏฏกชาดก ฉักกนิบาต ในนิบาตชาดก

ครั้งพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นนกกระจาบอาศัยอยู่ในป่า กินหญ้าเป็นอาหาร เวลานั้นกาตัวหนึ่งกินซากสัตว์มีช้างเป็นต้นแล้วไม่อิ่มเพราะโลภในอาหาร จึงเข้าป่าเพื่อแสวงหาผลไม้กินอีก กาเห็นนกระจาบโพธิสัตว์มีร่างกายอ้วนพีก็คิดด้วยความโลภว่านกกระจาบคงได้กินอาหารอย่างดี กาอยากกินบ้างเพื่อให้มีร่างกายอ้วนพีเช่นกัน กาจึงไปเกาะอยู่บนกิ่งไม้เหนือนกกระจาบแล้วถามถึงอาหารที่นกกระจาบกิน นกกระจาบโพธิสัตว์กล่าวว่ากาได้กินอาหารที่มนุษย์เตรียมไว้บริโภคซึ่งเป็นของดีอยู่แล้ว เหตุใดจึงมีร่างกายซูบผอม กาตอบว่าเมื่อหาอาหารนั้นตนมีความหวาดกลัวอยู่เสมอเพราะต้องโฉบชิงอาหารของผู้อื่นมากินและกินไม่อิ่ม ทำให้ร่างกายซูบผอม กาถามว่านกกระจาบกินแต่หญ้าซึ่งมีรสโอชาน้อยเหตุใดจึงอ้วนพี นกกระจาบโพธิสัตว์บอกว่าการไม่โลภในอาหาร ไม่คิดว่าวันนี้หรือพรุ่งนี้จะหาอาหารได้จากที่ใด ไม่แสวงหาอาหารในที่ไกลและหาอาหารแต่พอกิน เหตุ 4 ประการนี้ทำให้ตนมีร่างกายอ้วนพีสมบูรณ์