TLD-003-2088

นางกา (ชื่อตัวละคร)

กากชาดก   นิบาตชาดก  

นางกาเป็นตัวละครในเรื่องกากชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นสมุทรเทพดา ครั้งนั้นกาตัวหนึ่งพานางกาผู้เป็นเมียไปหาอาหารแถวฝั่งมหาสมุทร ฝูงชนกำลังทำพลีกรรมพญานาคราชที่ริมฝั่ง เครื่องพลีกรรมมีมากมาย เช่น ข้าวปายาสเจือน้ำนม ปลา เนื้อ และสุรา เมื่อฝูงชนพากันกลับไปหมดแล้ว กาทั้งสองก็บินไปกินเครื่องพลีกรรมทั้งหลายจนอิ่ม และเมาสุราจึงคิดกันว่าจะไปเล่นน้ำที่มหาสมุทร จึงไปเกาะอยู่ริมฝั่ง ทันใดนั้นมีคลื่นลูกหนึ่งมาซัดนางกาลงไปในมหาสมุทร แล้วปลาตัวหนึ่งก็มาคาบนางกาไปกิน กาตัวผู้ก็ร้องไห้เสียงดัง ฝูงกาจำนวนมากในบริเวณนั้นได้ยินเสียงร่ำไห้ก็พากันมาถาม เมื่อรู้เรื่องก็พากันร้องไห้เสียงเซ็งแซ่เกรียวกราวไปหมด กาเหล่านั้นมักทะนงว่าพวกตนมีจำนวนมากจะต้องวิดน้ำในมหาสมุทรออกให้หมดเพื่อจะพานางกาขึ้นมา แล้วกาทั้งหมดก็บินไปอมน้ำในมหาสมุทรขึ้นมาบ้วนทิ้งบนบก ทำอยู่เช่นนี้จนปากแห้งคอแห้งนัยน์ตาแดง น้ำก็ยังคงเต็มเหมือนเดิม จึงบินไปหยุดพักบนบกและยอมรับว่าไม่สามารถทำให้มหาสมุทรแห้งได้ กาทั้งหลายจึงคร่ำครวญถึงนางกาผู้เป็นสหายว่านางกานั้นสวยงาม ปากงาม ตางาม เสียงไพเราะ น่าเสียดายที่นางมาจากไป เพราะมหาสมุทรที่เปรียบเหมือนโจร

วัลยา ช้างขวัญยืน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)