TLD-003-2094

นางฟ้าทั้งสี่ (ชื่อตัวละคร)

วงศ์เทวราช   วงศเทวราช 1  

นางฟ้าทั้งสี่เป็นตัวละครในบทละครเรื่องวงศเทวราช

เมื่อทิพอาสน์แข็งกระด้าง พระอินทร์*ได้ส่องทิพเนตรดูก็รู้ว่าพระอิศวร*ตั้งพระทัยจะให้มีผู้ไปเกิดเพื่อปราบอสูรในโลกมนุษย์ จึงไปอยู่ร่วมสมกับนางฟ้าเทพมนทา*ธิดาบุญธรรมของพระพรหมลิขิตฤๅษี*จนนางตั้งครรภ์ ต่อมาพระอินทร์ได้เนรมิตเมืองและปราสาทที่มีจักรแก้วกรดเรียงรายอยู่บนเสมา มีเทวดาทั้งสี่*เป็นนายทวารรักษาเมือง เนรมิตนางฟ้าทั้งสี่ให้อยู่เป็นพี่เลี้ยงนางเทพมนทา ทั้งยังเนรมิตบุษบกวิเศษประทานด้วย แล้วจึงเสด็จกลับสวรรค์

วันหนึ่งนางเทพมนทานั่งบุษบกเหาะไปเที่ยวชมเขาสัตภัณฑ์*กับนางฟ้าทั้งสี่ แล้วลงสรงน้ำในสระ พบเหล่าวิชาธร (วิทยาธร) หรือกายสิทธิ์กำลังแย่งชิงนารีผลกัน เมื่อพวกวิชาธรเห็นนางทั้งห้าก็ตรงเข้าลวนลาม นางเทพมนทาและนางพี่เลี้ยงจึงขึ้นบุษบกหนี พวกวิชาธรตามไปจนถึงเมืองแต่ถูกจักรแก้วกรดโดดขึ้นมาจากเสมาไล่สังหารตายเกลื่อน พี่เลี้ยงทั้งสี่ขอให้นางเทพมนทาชุบชีวิตวิชาธรไว้เป็นข้าช่วงใช้ บรรดาวิชาธรก็ฟื้นคืนชีพ ปวารณาตนเป็นข้าช่วงใช้ แล้วกลับไปอยู่ป่าดังเดิม

เมื่อนางเทพมนทาเจ็บครรภ์จะประสูติโอรส ได้ให้นางฟ้าทั้งสี่ไปตามพระพรหมลิขิตฤๅษี ด้วยความตื่นเต้นตกใจนางฟ้าองค์หนึ่งได้ฉุดมือพระฤๅษี พระฤๅษีจึงใช้ไม้เท้าตี แต่นางก็ยิ่งเข้าไปใกล้จะเอาผ้าผูกรัดพระฤๅษี ครั้นได้สติว่าตนทำวุ่นวายก็ถึงกับทรุดกายลงนั่ง แล้วเล่าถึงสาเหตุที่มาตาม พระฤๅษีจึงรีบไปช่วยนางเทพมนทาประสูติโอรส

ต่อมาพระอินทร์เสด็จมาเยี่ยมนางเทพมนทาและโอรส ก่อนจะพานางเทพมนทากลับสู่สวรรค์ ได้เนรมิตเมืองเนาวรัตนนคร*ให้วงศเทวราช*โอรสซึ่งขณะนั้นมีอายุได้ 13 ปีครอง โดยให้เทวดาทั้งสี่และนางฟ้าทั้งสี่คอยอยู่รับใช้ เมื่อครั้งที่วงศเทวราชพานางบุศบง*ธิดาของท้าวมหานพสูร*เจ้าเมืองสมุทคีรี*มาไว้ที่เนาวรัตนนครก่อนที่จะกลับไปทำศึกกับท้าวมหานพสูร วงศเทวราชได้ฝากฝังนางบุศบงไว้กับนางพี่เลี้ยงทั้งสี่ให้ช่วยดูแล

(บทบาทของนางฟ้าทั้งสี่ในฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดีมีเพียงเท่านี้ ต่อไปนี้เป็นบทบาทในพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว)

หลังจากวงศเทวราชทำสงครามชนะท้าวมหานพสูรและยกศรพรหมสิทธิ์ได้แล้วก็จะจัดพิธีอภิเษกสยุมพรกับนางบุษบง* (คือนางบุศบงในฉบับหลวงพัฒนพงศ์ภักดี) ท้าววิเรนทร*ขอให้นางฟ้าทั้งสี่ไปนิมนต์พระพรหมลิขิตฤๅษีมาร่วมพิธีด้วย เมื่อไปถึงอาศรมนางฟ้าเห็นพระฤๅษีกำลังก้มใช้คีมคีบเหล็กไหลที่เผาอยู่ในเบ้า ก็ตรงเข้าไปฉวยไหล่กระชากลากมา พระฤๅษีตกใจคิดจะแก้แค้นเพราะเคยถูกนางฟ้าไล่ปล้ำครั้งที่ไปตามมาช่วยนางเทพมนทาประสูติโอรส จึงร่ายมนตร์ให้คีมกลายเป็นกิ้งกือไล่รัดนางทั้งสี่ นางฟ้าจึงแจ้งเรื่องที่ตนเดินทางมาหา พระฤๅษีให้กิ้งกือเนรมิตคลายรัดแล้วกลับเป็นคีมดังเดิม นางฟ้าทั้งสี่ลาพระฤๅษีกลับไปหาท้าววิเรนทรซึ่งรออยู่ที่เนาวรัตนนคร แล้วร่วมเดินทางไปงานพิธีอภิเษกสยุมพรวงศเทวราชที่เมืองสมุทคีรีพร้อมกับเทวดาทั้งสี่

หลังงานบอลลีลาศที่จัดขึ้นหลังวันอภิเษกสยุมพรสิ้นสุดลง สังขปัด*วานรขุนทหารของวงศเทวราชเมาสุราอาละวาดและเผาเมืองสมุทคีรี เพื่อหวังจะพากวินไวต์*มเหสีของพระเจ้าโยเสฟ*ที่ตนหลงรักไปอยู่ด้วย ทุกคนต่างหนีไฟกันชุลมุนทั้งเมือง นางฟ้าทั้งสี่ไปทูลวงศเทวราชและนางบุษบงในห้องบรรทมให้รู้ว่าเกิดเหตุร้าย วงศเทวราชและนางบุษบงจึงหนีไฟออกจากเมือง

ภายหลังเมื่อวงศเทวราชกลับมาครองเมืองเนาวรัตนนคร ได้เนรมิตเมืองให้ใหญ่กว่าเดิมแล้วจัดงานฉลองนครขึ้น สังขปัดวานรซึ่งตายแล้วเกิดเป็นเปรตยังมีจิตผูกพยาบาทวงศเทวราชอยู่ ได้มาอาละวาดอีกทำให้เดือดร้อนกันถ้วนทั่ว วงศเทวราชจะปราบอย่างไรก็ไม่สามารถเอาชนะได้ จึงประกาศหาผู้มีวิชาดีมาปราบ

ฝ่ายนางอินทวดี*ซึ่งมีความใฝ่ฝันจะได้อยู่ใกล้ชิดกับวงศเทวราชเห็นเป็นโอกาสอันดีจึงมาขันอาสา นางออกอุบายจนได้อยู่ร่วมสมกับวงศเทวราช วงศเทวราชหลงนางอินทวดีจนไม่ใส่ใจกับเหตุร้ายวุ่นวายที่เกิดขึ้นนอกวังเพราะเปรตสังขปัดมาอาละวาดหนัก ในที่สุดนางฟ้าทั้งสี่ต้องเข้าไปช่วยกันจับวงศเทวราชและนางอินทวดีแยกจากกัน นางฟ้าสององค์พานางอินทวดีไปขังไว้ใต้ถุนปราสาท วงศเทวราชคลุ้มคลั่งวิ่งไล่ตีนางฟ้าอีกสององค์ด้วยความโกรธ

นางอินทวดีขอให้นางฟ้าที่เฝ้าอยู่ปล่อยนางไปปราบเปรตสังขปัด นางฟ้ายอมทำตามคำขอ แต่นางอินทวดีก็ไม่สามารถเอาชนะได้ นางกลัวถูกเปรตสังขปัดฆ่าจึงวิ่งหนีกลับเข้าวัง นางฟ้าทั้งสี่ บรรดามเหสี และนางสนมต่างช่วยกันขัดขวางมิให้นางอินทวดีเข้าไปเฝ้าวงศเทวราช ในที่สุดนางอินทวดีก็อาศัยโอกาสช่วงชุลมุนวิ่งหนีไป

ต่อมาท้าววิเรนทรทูลให้วงศเทวราชนิมนต์พระพรหมลิขิตฤๅษีมาช่วยปราบเปรตสังขปัด วงศเทวราชเห็นดีด้วย แต่ท้าววิเรนทรไม่รู้ที่อยู่ของพระฤๅษี จึงขอให้นางฟ้าทั้งสี่เดินทางไปนิมนต์แทน

เมื่อพระพรหมลิขิตฤๅษีเห็นนางฟ้าทั้งสี่ก็แสร้งเนรมิตกายเป็นเสือ พวกนางกลัววิ่งหนีรอบศาลา ครั้นพระฤๅษีถามถึงธุระที่มาหา นางฟ้าทั้งสี่กลับนึกสนุกวิ่งเล่นหยอกล้อจนพระฤๅษีรำคาญ เสกโอ 4 ใบให้กลายเป็นอึ่งอ่างตัวใหญ่ฮุบเท้าพวกนางไว้ นางฟ้าทั้งสี่ขอให้พระฤๅษีไปช่วยขับไล่เปรตสังขปัด พระฤๅษีสั่งให้อึ่งอ่างปล่อยนาง จากนั้นนางฟ้าทั้งสี่ก็พาพระฤๅษีเหาะไปหาวงศเทวราช ในที่สุดพระฤๅษีก็สามารถปราบเปรตสังขปัดได้สำเร็จ

ครั้นบ้านเมืองกลับเข้าสู่ความสุขสงบ วงศเทวราชได้ปูนบำเหน็จนางฟ้าทั้งสี่ให้ว่าการฝ่ายในควบคุมดูแลเหล่านางในวังและนอกวังในตำแหน่ง “เร็วผู้ใหญ่” มีชื่อว่า เร็วฉูด* เร็วปลิว* เร็วห้อ* และเร็วตื๋อ*

ยุพร แสงทักษิณ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)