TLD-003-2098

นางหนูเฝ้าขุมทรัพย์ (ชื่อตัวละคร)

พัพพุชาดก   นิบาตชาดก  

นางหนูเฝ้าขุมทรัพย์เป็นตัวละครในเรื่องพัพพุชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในแว่นแคว้นเมืองกาสิกราฐมีเศรษฐีผู้หนึ่งมีทรัพย์มากมาย เศรษฐีได้ฝังทรัพย์ไว้ 4 โกฏิกหาปณะ ต่อมาภรรยาเศรษฐีตายแล้วไปเกิดเป็นนางหนูอยู่ที่หลังขุมทรัพย์นั้นเพราะความห่วงทรัพย์ของตน ต่อมาตระกูลเศรษฐีได้แตกสลายไปตามกาลเวลา บ้านเศรษฐีก็กลายเป็นบ้านร้าง

ในเมืองพาราณสีพระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นช่างสลักศิลา เมื่อเจริญวัยได้เล่าเรียนศิลปศาสตร์จนชำนาญ

วันหนึ่งช่างสลักศิลาโพธิสัตว์ไปรื้อถอนแผ่นศิลาในบ้านร้างนั้นจะนำมาแกะสลัก นางหนูเคยเห็นช่างสลักศิลาบ่อยๆ ก็มีความรักช่างนั้น จึงคิดว่าตนมีทรัพย์มาก ทรัพย์นั้นอาจมีเหตุให้พินาศไปได้จึงคิดจะแบ่งทรัพย์ให้ช่างสลักศิลาใช้ด้วย นางหนูคาบเงินมาให้ช่างสลักศิลากหาปณะหนึ่ง บอกว่าให้นำเงินนี้ไปใช้แต่ขอให้ซื้อเนื้อมาฝากตนบ้าง

ช่างสลักศิลารับเงินนั้นไปและแบ่งส่วนหนึ่งซื้อเนื้อไปให้นางหนูได้กินอย่างมีความสุขทุกวัน นางหนูก็มอบเงินให้ช่างสลักศิลาทุกวัน วันหนึ่งนางหนูถูกแมวตัวหนึ่งจับได้ นางร้องขอชีวิตและสัญญาว่าจะแบ่งเนื้อให้กินทุกวัน เนื้อนั้นจึงแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ต่อมานางหนูถูกแมวตัวที่ 2 จับได้ ต้องแบ่งเนื้อให้แมวอีกส่วนหนึ่ง เนื้อนั้นจึงแบ่งออกเป็น 3 ส่วน นางหนูถูกแมวตัวที่ 3 จับได้ ต้องแบ่งเนื้อเป็น 4 ส่วน ต่อมานางหนูถูกแมวตัวที่ 4 จับได้ นางสัญญาจะแบ่งเนื้อให้แมวเช่นเคย เนื้อนั้นจึงแบ่งออกเป็น 5 ส่วน นางหนูได้กินส่วนเดียว นางหนูได้รับอาหารน้อยลงๆ จนร่างกายซูบผอม ช่างสลักศิลาโพธิสัตว์สังเกตเห็นจึงถามขึ้น นางหนูเล่าเรื่องให้ฟัง ช่างสลักศิลาจึงออกอุบายให้นางหนูเข้าไปนอนในถ้ำแก้วผลึกที่ตนทำขึ้นและสั่งว่าเมื่อแมวมาให้นางหนูร้องด่าอย่างหยาบคาย นางหนูก็ทำตาม เมื่อแมวเดินมาทวงชิ้นเนื้อและได้ยินนางหนูด่าก็กระโดดเข้าใส่ อกกระแทกกับถ้ำแก้วผลึกตายทันที แมวอีก 3 ตัวเข้ามาทวงชิ้นเนื้อก็ต้องตายในลักษณะเดียวกัน

นางหนูรอดตายมาได้จึงให้ทรัพย์แก่ช่างสลักศิลาโพธิสัตว์วันละ 2-3 กหาปณะทุกๆ วัน ภายหลังจึงให้ทรัพย์ทั้งหมด นางหนูกับช่างสลักศิลาโพธิสัตว์ต่างก็มีเมตตาต่อกันจนสิ้นชีวิตแล้วไปตามยถากรรมของตน

วัลยา ช้างขวัญยืน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)