TLD-003-2159

เนาวสว่าน, พระเจ้า (ชื่อตัวละคร)

นิทานสิบสองเหลี่ยม  

พระเจ้าเนาวสว่านเป็นตัวละครในนิทานเรื่องสิบสองเหลี่ยม เรื่องที่ 5 และ 6 เป็นกษัตริย์ผู้ทรงธรรม

พระเจ้าเนาวสว่านตรัสถามราชครูว่าเหตุใดเหยี่ยวอายุสั้น นกกระจอกอายุยืน ราชครูทูลว่าเหยี่ยวอายุสั้นเพราะข่มเหงเพื่อนสัตว์ แต่นกกระจอกอายุยืนเพราะไม่ได้ข่มเหงสัตว์อื่น พระเจ้าเนาวสว่านเห็นคุณของเมตตาธรรมจึงสั่งราชครูว่าถ้าราษฎรถูกข่มเหงก็ให้มาร้องเรียนได้ แล้วโปรดให้แขวนระฆังไว้ให้ประชาชนมาสั่นเพื่อยื่นฎีกา ล่อตัวหนึ่งคาบสายระฆังกระตุกเพื่อทูลร้องเรียนพระเจ้าเนาวสว่านเห็นล่อตัวนั้นร่างกายซูบผอม ล่อทูลร้องเรียนว่านายใช้งานหนัก พระองค์โปรดให้เรียกเจ้าของล่อเข้ามาไต่ถาม เจ้าของล่อทูลว่าแต่ก่อนเมื่อล่อตัวนี้ยังหนุ่มอยู่ ตนใช้งานเต็มที่จึงให้กินอยู่อย่างสมบูรณ์ แต่เมื่อแก่แล้วก็ปล่อยให้ไปหากินเอง พระเจ้าเนาวสว่านทรงตักเตือนให้เจ้าของล่อเลี้ยงดูล่อให้ดี ต่อมาไม่นานล่อก็กลับมาสมบูรณ์เหมือนเดิม เป็นที่เลื่องลือว่าพระองค์เป็นผู้ทรงธรรม

แม้สัตว์มาทูลฟ้องร้องก็ยังใส่พระทัย ต่อมาหญิงชราผู้หนึ่งเข้ามาทูลว่าถูกมนตรีผู้หนึ่งข่มเหง รื้อเรือนของนางแล้วปลูกเรือนใหม่ของมนตรีในที่ดินของนาง พระราชาทรงไต่สวนแล้วลงโทษมนตรีผู้นั้น ครั้งหนึ่งเศรษฐีผู้หนึ่งขายที่ดินให้เศรษฐีอีกผู้หนึ่ง

ต่อมาเมื่อพบว่าในที่ดินนั้นมีสมบัติฝังอยู่ เศรษฐีผู้ซื้อจึงไปบอกให้ผู้ขายมาขนสมบัติไป แต่ผู้ขายปฏิเสธว่าตนไม่มีสิทธิ์แล้ว ทั้งสองทุ่มเถียงกันไม่เป็นที่ตกลง พระเจ้าเนาวสว่านจึงทรงตัดสินให้เศรษฐีทั้งสองยกลูกชายหญิงให้แต่งงานกันเพื่อจะได้ครอบครองสมบัตินั้นร่วมกัน

กุสุมา รักษมณี 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)