บุรุษโจรเป็นตัวละครในเรื่องกามวิลาปชาดก ติกนิบาต ในนิบาตชาดก
บุรุษโจรผู้หนึ่งถูกราชบุรุษจับให้นั่งอยู่บนหลาว ได้รับความทุกข์ทรมานมาก ขณะนั้นกาตัวหนึ่งบินมา โจรเห็นก็ร้องเรียกเพื่อให้กาช่วยนำข่าวไปบอกภรรยาผู้เป็นที่รักของตนว่า ขณะนี้ตนนั่งอยู่บนหลาวอันคมกล้าเหมือนคมหอกคมดาบ นางเป็นคนโมโหร้าย เมื่อไม่เห็นสามีซึ่งจากไปนานแล้วยังไม่กลับมาหา นางก็จะโกรธ ถ้าภรรยาของตนโกรธตนก็จะพลอยร้อนใจไปด้วย แล้วโจรก็บอกที่เก็บทวน เกราะ แหวนทองคำ และผ้ากาสิกสาฎกว่าอยู่ที่หัวนอน เมื่อฝากข่าวจบโจรก็สิ้นชีวิตแล้วไปเกิดในนรก
นามานุกรม