TLD-003-2373

ปะตาระกาหลา 3 (ชื่อตัวละคร)

บทละครเรื่อง อิเหนา 2  

ปะตาระกาหลา หรือองค์อสัญแดหวา*เป็นตัวละครในบทละครเรื่องอิเหนา เป็นต้นวงศ์อสัญแดหวา ปะตาระกาหลาสถิตอยู่บนสวรรค์และจะเหาะลงมาเมื่อเกิดเหตุการณ์สำคัญ เช่น เมื่อโอรสกษัตริย์วงศ์เทวาประสูติ ปะตาระกาหลาก็เหาะลงมาอวยชัยให้พรพร้อมมอบกริชที่จารึกชื่อให้ ครั้งหนึ่งปะตาระกาหลาโกรธอิเหนา*ที่ไปหลงรักนางจินตะหรา*และไม่ยอมอภิเษกกับนางบุษบา* จึงต้องการจะลงโทษอิเหนาโดยทำอุบายแปลงเป็นกวางทองล่อให้วิหยาสะกำ* ตามเพื่อให้พบภาพวาดนางบุษบาจนเกิดศึกกะหมังกุหนิง และเมื่ออิเหนาเผาเมืองดาหา* โดยปลอมตัวเป็นจรกา*ลักนางบุษบาไปไว้ในถ้ำ ปะตาระกาหลาก็บันดาลให้ลมหอบนางบุษบาไปในขณะที่อิเหนาไปแก้สงสัยในเมืองดาหา ปะตาระกาหลาให้นางบุษบาปลอมเป็นชายชื่ออุณากรรณ* และสาปให้ทั้งสองจำกันไม่ได้จนกว่าพระญาติทั้งหลายจะพบกันพร้อมหน้า

เมื่ออิเหนาบวชเป็นดาบสและตั้งจิตขอให้องค์ปะตาระกาหลาบันดาลให้พบนางบุษบา ปะตาระกาหลาก็ดลใจอุณากรรณให้ออกติดตามอิเหนา เมื่อเกิดศึกชิงนางสะการะหนึ่งหรัด* อุณากรรณรบกับระตูจะมาหรา* ปะตาระกาหลาก็ลงมาอวยพรให้อุณากรรณชนะศัตรู และเมื่อสียะตรา*ออกติดตามหานางบุษบาโดยปลอมตัวเป็นย่าหรัน* ปะตาระกาหลาก็แปลงเป็นนกยูงนำทางไปถึงเมืองกาหลัง* กษัตริย์วงศ์เทวาเคารพนับถือองค์ปะตาระกาหลามาก เมื่อใดที่กษัตริย์วงศ์เทวาประสบปัญหาองค์ปะตาระกาหลาจะลงมาช่วยเสมอ

สุภัค มหาวรากร 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)