TLD-003-2466

ปิงคิยะ (ชื่อตัวละคร)

เวนสาขชาดก   นิบาตชาดก  

ปิงคิยะเป็นตัวละครในเรื่องเวนสาขชาดก ปัญจกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นปุโรหิตของพระเจ้าพรหมทัต*แห่งเมืองพาราณสี

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นอาจารย์ทิศาปาโมกข์อยู่ในเมืองตักสิลา พรหมทัตกุมารโอรสพระเจ้าพาราณสีเป็นศิษย์ผู้หนึ่งซึ่งมีนิสัยกระด้างหยาบช้า อาจารย์ทิศาปาโมกข์จึงสั่งสอนให้ละนิสัยไม่ดีนั้นเสีย

เมื่อพรหมทัตกุมารศึกษาศิลปศาสตร์สำเร็จแล้วก็กลับเมือง เมื่อพระบิดาสิ้นพระชนม์ก็ได้ครองราชย์เป็นพระเจ้าพรหมทัต มีปุโรหิตชื่อปิงคิยะซึ่งเป็นคนกระด้างหยาบช้าและโลภในยศ ปิงคิยปุโรหิตทูลแนะนำให้พระเจ้าพาราณสีไปจับพระราชาทุกพระองค์ในชมพูทวีป พระเจ้าพาราณสีจะได้เป็นใหญ่ ส่วนตนก็จะได้เป็นปุโรหิตเอก

พระเจ้าพาราณสีทรงยกทัพไปจับพระราชาได้ 1,000 องค์แล้วทรงยกไปตีเมืองตักสิลาแต่ไม่สามารถยึดเมืองได้ ปิงคิยปุโรหิตจึงแนะให้พระเจ้าพาราณสีควักพระเนตรพระราชาทั้ง 1,000 องค์ ผ่าอุทรนำเนื้อไปกระทำพลีกรรมแก่เทพยดาที่ต้นนิโครธก็จะมีชัยชนะ พระเจ้าพรหมทัตทรงกระทำตามแล้วยกทัพเพื่อจะไปรบกับเมืองตักสิลาอีกครั้ง

เวลานั้นมียักษ์ตนหนึ่งชื่ออัชชิสกตะ*มาควักพระเนตรเบื้องขวาของพระเจ้าพรหมทัตไป พระองค์ได้รับทุกขเวทนามาก เสด็จไปบรรทมหงายบนแท่นใต้ต้นนิโครธ มีแร้งตัวหนึ่งคาบกระดูกซึ่งมีปลายคมกริบมาแทะบนกิ่งต้นนิโครธที่พระเจ้าพรหมทัตบรรทมอยู่ แล้วคายกระดูกลงมาตกถูกพระเนตรซ้าย ทำให้พระองค์ทรมานอย่างสาหัส

พระเจ้าพรหมทัตทรงระลึกถึงคำสั่งสอนของอาจารย์ทิศาปาโมกข์โพธิสัตว์ที่ไม่ให้ทำบาปเพราะจะเดือดร้อนภายหลัง และทรงบ่นเพ้อถึงพระนางอุพพรี*มเหสี ความทุกข์ทวีขึ้นจนทำให้สิ้นพระชนม์และไปเกิดในอบายภูมิ