ปุโรหิตาจารย์โพธิสัตว์เป็นตัวละครในเรื่องติตถชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก
สมัยหนึ่งพระเจ้าพรหมทัต*ครองกรุงพาราณสี* พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นราชปุโรหิตาจารย์ มีหน้าที่สอนอรรถธรรมแด่พระมหากษัตริย์
ครั้งนั้นคนทั้งหลายมักจะปล่อยให้ม้าพื้นเมืองลงอาบน้ำก่อนที่ท่าอาบน้ำของม้ามงคลของพระราชา เมื่อม้ามงคลเห็นท่าน้ำนั้นมีม้าพื้นเมืองอาบอยู่ก่อนก็รังเกียจ ไม่ยอมลงอาบ คนเลี้ยงม้าไปทูลพระราชา พระองค์จึงให้ปุโรหิตาจารย์ไปตรวจดู ปุโรหิตาจารย์เห็นว่าม้าเป็นปกติไม่ป่วย เข้าใจว่าม้าอื่นคงจะมาอาบก่อนม้ามงคลจึงรังเกียจเพราะถือตัว จึงแนะให้พาไปอาบที่ท่าอื่น แต่อ้างกับคนเลี้ยงม้ามงคลว่าม้าคงจะเบื่อท่านี้
คนเลี้ยงม้าทำตามคำแนะนำ พระเจ้ากรุงพาราณสีพอพระทัยว่าปุโรหิตาจารย์ฉลาด สามารถรู้อัธยาศัยสัตว์เดรัจฉาน จึงประทานอิสริยยศแก่ปุโรหิตาจารย์
นามานุกรม