TLD-003-2675

พรหมทัต, พระเจ้า 45 (ชื่อตัวละคร)

ปานียชาดก   นิบาตชาดก  

พระเจ้าพรหมทัตเป็นตัวละครในเรื่องปานียชาดก เอกาทสกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์

ในสมัยที่พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี มีพระปัจเจกพุทธเจ้า 5 องค์เหาะมาที่เมืองพาราณสี เที่ยวบิณฑบาตด้วยอิริยาบถอันสงบงามจนมาถึงพระทวารหลวง พระเจ้าพรหมทัตทอดพระเนตรเห็นก็ทรงเลื่อมใส นิมนต์ให้เข้าไปในพระราชวัง ทรงต้อนรับและถวายภัตตาหารอันประณีต แล้วตรัสถามว่าเหตุใดพระปัจเจกพุทธเจ้าจึงบวชในปฐมวัย

พระปัจเจกพุทธเจ้าแต่ละองค์ทูลถึงสาเหตุการออกบวชว่า จากการเกลียดบาปที่ได้กระทำคือ พระปัจเจกพุทธเจ้าองค์ที่ 1 ได้เคยลักขโมยดื่มน้ำของสหาย พระปัจเจกพุทธเจ้าองค์ที่ 2 เห็นภรรยาของผู้อื่นแล้วรู้สึกพึงพอใจ พระปัจเจกพุทธเจ้าองค์ที่ 3 เคยกล่าวเท็จ พระปัจเจกพุทธเจ้าองค์ที่ 4 เคยอนุญาตให้ผู้อื่นฆ่าสัตว์ พระปัจเจกพุทธเจ้าองค์ที่ 5 เคยอนุญาตให้ผู้อื่นดื่มน้ำเมา พระเจ้าพรหมทัตได้สดับก็ทรงศรัทธาเลื่อมใส จากนั้นพระปัจเจกพุทธเจ้าทั้งห้าก็กลับไปยังป่าหิมพานต์

ต่อมาพระเจ้าพรหมทัตทรงเบื่อหน่ายกามกิเลสทั้งปวง ทรงกระทำกสิณบริกรรมจนได้ฌาน ทรงประชุมเหล่าอำมาตย์ให้ปฏิบัติราชการ เพราะพระองค์จะออกผนวช ขณะที่มหาชนกำลังร่ำไห้คร่ำครวญที่พระราชาของพวกตนจะทรงผนวชอยู่นั้น พระเจ้าพรหมทัตลอยขึ้นไปประทับอยู่ในอากาศ ประทานพระโอวาทแก่มหาชน แล้วเสด็จไปป่าหิมพานต์ ทรงผนวชเป็นดาบส เมื่อสิ้นพระชนม์ก็เสด็จไปสู่พรหมโลก

ยุพร แสงทักษิณ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)