TLD-003-2742

พรหมทัต, พระเจ้า 112 (ชื่อตัวละคร)

อุจจังกชาดก   นิบาตชาดก  

พระเจ้าพรหมทัตเป็นตัวละครในเรื่องอุจจังกชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์

พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพระเจ้าพรหมทัตครองเมืองพาราณสี มีชาย 3 คนไปทำไร่ไถนาอยู่ที่ปากดงแห่งหนึ่ง ครั้งนั้นมีพวกโจรออกจากป่าปล้นชาวบ้านแล้วหนีไป พวกพนักงานจับโจรก็พากันมาสืบจับโจร พบคนทั้ง 3 ก็ข่มขู่กล่าวหาว่าเป็นพวกโจร แล้วจับไปถวายพระเจ้าพรหมทัต

ขณะนั้นมีหญิงคนหนึ่งมาร้องไห้ทูลขอเครื่องปกปิดร่างกาย นางเดินร้องไปรอบๆ เมือง พระราชาจึงบอกเจ้าหน้าที่ให้นำผ้าเครื่องนุ่งห่มไปให้นาง แต่นางบอกว่านางไม่ต้องการผ้าแต่ต้องการสามีเป็นเครื่องปกปิด พระราชาโปรดให้เรียกตัวมาถาม นางทูลชี้แจงว่าสามีเป็นเสมือนเครื่องปิดบังของหญิง หญิงไม่มีสามีนั้นแม้จะนุ่งผ้าราคาสูงก็ถือว่าเป็นหญิงเปลือย แล้วกล่าวว่าแม่น้ำที่ไม่มีน้ำก็ได้ชื่อว่าแม่น้ำเปลือย เมืองที่ไม่มีกษัตริย์ปกครองก็ได้ชื่อว่าเมืองเปลือย หญิงใดแม้จะมีพี่ชายถึง 10 คนแต่ไม่มีสามีก็ได้ชื่อว่าเป็นหญิงเปลือย

พระราชาพอพระทัยคำพูดของนางจึงถามว่านางเป็นอะไรกับชาย 3 คนนี้ นางบอกว่าคนหนึ่งเป็นสามี คนหนึ่งเป็นพี่ชาย และอีกคนหนึ่งเป็นบุตร พระองค์ตรัสว่าจะทรงยกให้นางคนหนึ่ง นางต้องการคนไหน นางจึงทูลว่าหากพระองค์ไม่ประทานทั้ง 3 คน นางก็ขอประทานพี่ชาย พระราชาถามว่าเหตุใดไม่เลือกสามีหรือบุตร นางทูลว่าสามีและบุตรนั้นหาได้ง่ายแต่นางจะหาพี่ชายไม่ได้เพราะบิดามารดาเสียชีวิตแล้ว ดังนั้นนางจึงขอประทานชีวิตพี่ชาย พระเจ้าพรหมทัตพอพระทัยคำพูดของนางจึงทรงยกโทษให้คนทั้งสาม

สยาม ภัทรานุประวัติ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)