โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

ตัวละครและปกิณกะ

  1. หน้าหลัก
  2. ตัวละครและปกิณกะ
  3. พระจันทร์ 1

พระจันทร์ 1

  • พระจันทร์ 1
  • ชื่อตัวละคร
รหัสข้อมูล
TLD-003-2779
ชื่อ
พระจันทร์ 1 ( ชื่อตัวละคร)
วรรณคดี
เฉลิมไตรภพ  
คำอธิบายเนื้อเรื่อง
พระจันทร์เป็นตัวละครในเรื่องเฉลิมไตรภพ  เป็นเทวดาประจำดาวนพเคราะห์ดวงที่ 2  อดีตชาติคือจันทร์* บุตรชายคนกลางของเศรษฐีหัศวิไสย*กับนางสุนทรา*  จันทร์มีพี่ชายชื่ออาทิตย์*และน้องชายชื่อราหู*  ต่อมาครอบครัวยากจนลง ค้าขายไม่ได้กำไร  บิดาจึงพาย้ายถิ่นฐานไปประกอบอาชีพทำไร่ทำนา และอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข  
 
ในงานทำบุญเลี้ยงพระบังสุกุลอัฐิบิดา  อาทิตย์ค้นหาได้ขันทองมาใช้ใส่ข้าวตักบาตร อธิษฐานขอไปเกิดเป็นพระอาทิตย์* จันทร์ได้ขันเงิน ตักบาตรแล้วอธิษฐานขอไปเกิดเป็นพระจันทร์  ส่วนราหูหาได้แต่กระทายมาใส่ข้าวจึงโกรธพี่ทั้งสองมาก ราหูอธิษฐานขอไปเกิดก่อนพี่ๆ ให้ตัวใหญ่รัศมีมืดมิดสามารถปิดบังรัศมีของพระอาทิตย์และพระจันทร์ได้  พี่น้องทั้งสามยังวิวาทกันแย่งชิงอัฐิบิดา   นางสุนทราห้ามปรามและสั่งสอนมิให้ลูกทะเลาะกันแต่ให้รู้จักถนอมน้ำใจกัน  คำสั่งสอนตัดพ้อของมารดาทำให้ทั้งสามยุติการทะเลาะวิวาท  ภายหลังมารดาสิ้นชีวิตจันทร์และพี่น้องต่างแยกย้ายกันไปดำรงชีวิตของตนจนสิ้นอายุไปตามกรรม 
 
จันทร์จุติปฏิสนธิ์ตามยูร        มนุษย์สกูล
                                                                   สตรีด้วยมีริษยา
 
เมื่อสิ้นอันตรากัปโลกถูกไฟเผาผลาญ  ทวยเทพอินทร์พรหมต่างแปลงเป็นผงคลีหนีไอร้อนขึ้นไปอยู่ยังพรหมโลก  เมื่อไฟดับแล้วจึงเกิดภพจักรวาลขึ้น พระอิศวร* พระอุมา* พระพรหมธาดา* และพระนารายณ์* ร่วมกันสร้างสิ่งทั้งหลายขึ้น เกิดเป็นไตรภพ คือ สวรรค์ มนุษย์ และบาดาล  ทั้งทรงร่วมกันจัดระบบโลกและจักรวาล  
มหาเทพทั้งสี่ทรงประกอบพิธีชุบเทวดานพเคราะห์  จันทร์ได้มาถือกำเนิดเป็นพระจันทร์ดังอธิษฐาน  เมื่อมหาเทพทรงสั่งให้เลือกสรรหญิงงาม 15 นางมาเข้าพิธีแล้วทรงอ่านมนตร์จักรผัน  ร่างนางทั้งสิ้นกลายเป็นผงคลี  นำมาระคนปนกันอย่างดีและห่อด้วยผ้าทิพย์สีนวล  มหาเทพทั้งสี่ประพรมน้ำทิพย์ลงไป เกิดเป็นเทวดามีรูปโฉมงดงาม ประทานนามว่าพระจันทร์*  มีบุษบกวิมานสีแก้วมุกดา
กำหนดการจรของพระจันทร์มีดังนี้
 
พระจันทร์จรนั้นเล่า        ตัดฤกษ์เข้าออกไปมา
คิดเสร็จเจ็ดทิวา        ลัดฤกษ์พาหาวันเพ็ง
ขึ้นค่ำหนึ่งถึงสิบห้า        ดวงจันทรากลมปลั่งเปล่ง
โชติช่วงจันทร์เมื่อวันเพ็ง        ศุลีเล็งแก้วมุกดา
 
มหาเทพทั้งสี่ทรงพยากรณ์บุรุษสตรีที่เกิดวันจันทร์ไว้ว่ามีร่างกายงดงาม และมีหลายขวัญ  ยามเยาว์วัยหัวเน่าเปื่อย   ครั้นโตขึ้นก็หาย  คนทั้งหลายเมตตาแต่อยู่ที่ใดมิได้นาน  มีนิสัยโกรธง่ายหายเร็ว  จิตใจไม่เป็นพาล  และไม่อาฆาตมาดร้ายทำอันตรายใคร
ศัตรูของพระจันทร์คือพระราหู*  ซึ่งผูกเวรอาฆาตกันมาแต่ชาติปางก่อน  เช่นเดียวกับพระราหูจองเวรพระอาทิตย์
 
ราหูเดินต่ำใต้        ถอยหลังไปบังจันทรา
ลางครั้งบังสุริยา        ด้วยเวราผูกเวรกัน
 
ปรากฏการณ์ราหูบังพระจันทร์และพระอาทิตย์ทำให้ผู้พบเห็นตระหนกตกใจ พยายามหาทางช่วยเหลือเพื่อทดแทนบุญคุณของเทพทั้งสองซึ่งให้แสงสว่างแก่โลก  โดยกระทำการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องนี้  เป็นต้นว่า  สวดภาวนา  เสกเลขยันต์  ตีเกราะเคาะระฆังให้พระราหูตกใจปล่อยพระจันทร์ให้เป็นอิสระ 
 
ผู้เรียบเรียง
สุปาณี พัดทอง 
เจ้าของสิทธิ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store