พระอาทิตย์เป็นตัวละครในนิทานเรื่องโคบุตร เป็นบิดาของโคบุตร*

นางฟ้าตนหนึ่งเห็นนางสิงห์คลอดลูกอยู่ในป่าก็ปรารถนาจะมีลูกบ้าง ครั้นเห็นพระอาทิตย์เคลื่อนผ่านมาก็ประสงค์จะได้พระอาทิตย์เป็นคู่ครอง ด้วยผลกรรมของนาง ทำให้นางจุติลงไปเกิดเป็นหญิงงามในดอกบัวอยู่ที่สระน้ำในป่าแห่งหนึ่ง พระอาทิตย์ปรารถนาจะช่วยให้นางได้กลับคืนสู่สวรรค์จึงลงไปหาและร่วมสมกับนางแล้วแบ่งกำลังทำให้นางตั้งครรภ์ พระอาทิตย์บอกว่าอีก 7 วันนางจะคลอดบุตรแล้วจะได้กลับไปสวรรค์ทันที ตลอดช่วงเวลาที่นางฟ้าตั้งครรภ์ พระอาทิตย์มาอยู่กับนางในยามเช้าและกลับไปในยามเย็น เมื่อครบกำหนด 7 วัน นางฟ้าก็คลอดกุมารแล้วกลับคืนสู่สวรรค์ไป

พระอาทิตย์นำกุมารน้อยไปฝากให้พญาสิงหราชกับนางสิงห์แม่ลูกอ่อนเลี้ยงดู เมื่อกุมารเจริญวัยอายุได้ 10 ปี พระอาทิตย์ลงมาหา ตั้งชื่อกุมารว่า โคบุตร แปลว่า บุตรของพระอาทิตย์ แล้วเนรมิตธำมรงค์และสร้อยสังวาลเครื่องประดับซึ่งเป็นเทพอาวุธให้ พร้อมเนรมิตเครื่องทรงซึ่งทำให้เป็นกายสิทธิ์และเหาะเหินเดินอากาศได้มอบให้โคบุตร

พระอาทิตย์ให้โคบุตรออกเดินทางไปหาคู่ที่เมืองพาราณสี*ซึ่งอยู่ทางทิศบูรพา พร้อมกำชับว่าหากเกิดเหตุร้ายหรือความทุกข์ร้อนให้ระลึกถึง พระอาทิตย์จะลงมาช่วยทันที หลังจากโคบุตรพานางอำพันมาลา*ธิดาท้าวหลวิราช*แห่งเมืองกาหลง*กลับไปยังเมืองพาราณสี ได้พบนางมณีสาคร*ธิดาของท้าวพรหมทัต*อีกครั้ง

โคบุตรปรารถนาจะอภิเษกกับนางมณีสาครและนางอำพันมาลาจึงรำลึกถึงพระอาทิตย์ให้ลงมาช่วยสร้างเมืองและจัดงานอภิเษกให้ พระอาทิตย์ลงมาพบโคบุตร ทั้งสองพากันไปหาสถานที่สร้างเมือง พบป่าแห่งหนึ่งเป็นชัยภูมิเหมาะสม จึงเนรมิตเมืองขึ้นให้ชื่อว่าปราการบรรพต* เมืองนี้อยู่ห่างจากเมืองพาราณสีมากต้องใช้เวลาเดินทางถึง 15 วัน พระอาทิตย์จึงช่วยย่นระยะทางในช่วงการจัดงานอภิเษกให้เมืองปราการบรรพตกับเมืองพาราณสีอยู่ใกล้กันจนสามารถมองเห็นกันได้ จากนั้นพระอาทิตย์ก็ประกาศให้พระอินทร์ เหล่าเทวดา นางฟ้า และฤๅษีมาช่วยกันจัดงานอภิเษกโคบุตรกับนางมณีสาครและนางอำพันมาลา เมื่อเสร็จพิธีอภิเษกแล้ว พระอาทิตย์ก็เหาะกลับไป