TLD-003-2872

พรานเนื้อ (ชื่อตัวละคร)

มังสชาดก   นิบาตชาดก  

พรานเนื้อเป็นตัวละครในเรื่องมังสชาดก จตุกกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นบุตรของเศรษฐี วันหนึ่งพรานนำเนื้อบรรทุกเกวียนจะไปขายในเมือง ขณะนั้นบุตรเศรษฐีพาราณสี 4 คนกำลังนั่งคุยกันอยู่ที่ริมทางนอกพระนคร ครั้นเห็นนายพรานขับเกวียนผ่านมา บุตรเศรษฐีคนหนึ่งบอกว่าจะเข้าไปขอเนื้อจากนายพราน บุตรเศรษฐีคนอื่นๆ จึงตกลงกันว่าจะทยอยกันเข้าไปขอด้วย

บุตรเศรษฐีคนที่ 1 เมื่อจะขอเนื้อได้พูดกับพรานว่า “เฮ้ย อ้ายพรานเนื้อ มึงจงให้ก้อนเนื้อแก่กูบ้าง” นายพรานตำหนิว่าปกติผู้ขอควรพูดด้วยถ้อยคำที่อ่อนหวาน แต่บุตรเศรษฐีวาจาหยาบคายเหมือนกับพังผืด พรานเนื้อจึงให้พังผืดซึ่งไม่มีรสไป 

เมื่อกลับไปบุตรเศรษฐีคนที่ 2 ก็สอบถามจนรู้วิธีพูดของบุตรเศรษฐีคนที่ 1 แล้วก็ไปขอเนื้อบ้าง

บุตรเศรษฐีคนที่ 2 พูดกับพรานเนื้อว่า “พี่ชายจงให้ชิ้นเนื้อแก่ฉันบ้าง” นายพรานบอกว่าคำพูดนี้มีค่าเท่ากับชิ้นเนื้อแล้วส่งชิ้นเนื้อให้

เมื่อกลับไปบุตรเศรษฐีคนที่ 3 ก็สอบถามจนรู้วิธีพูดของบุตรเศรษฐีคนที่ 2

บุตรเศรษฐีคนที่ 3 พูดกับพรานเนื้อว่า “พ่อจ๋า จงให้ชิ้นเนื้อแก่ฉันบ้าง” นายพรานบอกว่าคำว่าพ่อย่อมทำให้หัวใจของผู้เป็นบิดาหวั่นไหวจึงส่งเนื้อหัวใจให้

ครั้นกลับไปบุตรเศรษฐีคนที่ 4 ซึ่งเป็นพระโพธิสัตว์ก็สอบถามจนรู้วิธีพูดของบุตรเศรษฐีคนที่ 3 แล้วไปขอเนื้อจากนายพราน

บุตรเศรษฐีคนที่ 4 พูดกับนายพรานว่า “สหายเอ๋ย ท่านจงให้ก้อนเนื้อแก่เราบ้าง” พรานพอใจมาก บอกว่าที่ใดไม่มีเพื่อนที่นั้นย่อมเป็นเหมือนป่า หามนุษย์ไม่ได้ คำพูดนี้มีค่าเท่ากับสมบัติทั้งหมด พรานเนื้อจึงยกเนื้อทั้งหมดให้ แล้วขับเกวียนพาบุตรเศรษฐีคนที่ 4 ไปส่งที่บ้าน

บุตรเศรษฐีขอให้เลิกเป็นพราน แล้วให้ไปรับบุตรกับภรรยามาอยู่ด้วยกัน นับแต่นั้นมาบุตรเศรษฐีคนที่ 4 กับพรานเนื้อก็เป็นสหายกันมาตลอดชีวิต

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)