TLD-003-2889

พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลา (ชื่อตัวละคร)

พยัคฆชาดก   นิบาตชาดก  

พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลาเป็นตัวละครในเรื่องพยัคฆชาดก ติกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัตแห่งกรุงพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพฤกษเทวดาอยู่ในป่าแห่งหนึ่ง ในป่านี้ยังมีพฤกษเทวดาอีกองค์หนึ่งอาศัยอยู่ในวิมาน ณ ต้นไม้ใหญ่ซึ่งอยู่ใกล้กับต้นไม้ที่พฤกษเทวดาโพธิสัตว์อยู่ และป่านี้ยังเป็นที่อาศัยของราชสีห์ตัวหนึ่ง และเสือโคร่งตัวหนึ่งด้วย เมื่อมนุษย์เห็นรอยเท้าสัตว์ร้ายทั้งสองก็หวาดกลัวไม่กล้าเข้าไปตัดไม้ถางป่าทำไร่นา ดังนั้นราชสีห์และเสือโคร่งจึงจับบรรดาสัตว์เช่นเนื้อมากินเป็นอาหาร ทิ้งซากเหม็นคลุ้งไปทั่วป่า

พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลาปรึกษากับพฤกษเทวดาโพธิสัตว์ว่าควรกำจัดราชสีห์และเสือโคร่งเพราะทำให้ป่าเหม็น พฤกษเทวดาโพธิสัตว์บอกว่าการที่เทวดาทั้งสองรักษาวิมานไว้ได้ก็เพราะอาศัยสัตว์ร้ายทั้งสอง มิฉะนั้นมนุษย์ก็คงจะมาตัดต้นไม้ถางป่าให้เตียนเพื่อทำไร่ไถนา จึงไม่ควรขับไล่ราชสีห์และเสือโคร่ง แต่พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลาไม่เชื่อ

วันหนึ่งได้จำแลงกายเป็นรูปพิลึกน่ากลัวทำให้สัตว์ร้ายทั้งสองหนีไป จากนั้นมามนุษย์ทั้งหลายเมื่อไม่เห็นรอยเท้าราชสีห์และเสือโคร่งก็เข้ามาตัดต้นไม้ในป่า พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลาไปปรึกษาพฤกษเทวดาโพธิสัตว์ พฤกษเทวดาโพธิสัตว์แนะนำให้ไปพาราชสีห์และเสือโคร่งซึ่งหนีไปอยู่ป่าอื่นให้กลับมาอยู่ดังเดิม พฤกษเทวดาผู้โฉดเขลาไปอ้อนวอนสัตว์ร้ายทั้งสอง แต่ราชสีห์และเสือโคร่งไม่ยอมกลับ ต่อมาไม่นานมนุษย์ก็ชวนกันไปตัดต้นไม้ในป่าจนหมด แล้วแบ่งที่ดินกันทำการเกษตร

ยุพร แสงทักษิณ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)