พาราณสีเศรษฐีเป็นตัวละครในเรื่องปุณณปาติกชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์

เมื่อครั้งแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัต พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพาราณสีเศรษฐี ครั้งนั้นมีนักเลงสุรากลุ่มหนึ่งคิดจะหลอกพระโพธิสัตว์ให้ดื่มสุราที่ผสมยาพิษ และคิดว่าเมื่อเศรษฐีสลบพวกตนจะได้เก็บทรัพย์สินในตัวเศรษฐีให้หมด เมื่อเศรษฐีเดินผ่านมา นักเลงสุราก็ชักชวนให้ดื่มสุรา พระโพธิสัตว์ไม่อยากดื่ม แต่ก็เข้าไปเพื่อที่จะดูเล่ห์เหลี่ยมนักเลงเหล่านั้น พระโพธิสัตว์บอกนักเลงเหล่านั้นว่าจะกลับมาหลังจากที่เข้าเฝ้าพระราชาแล้ว ครั้นพระโพธิสัตว์กลับมา ก็พบว่าสุรานั้นยังเต็มภาชนะอยู่ จึงพูดว่าถ้าสุรานี้ดีจริง นักเลงสุราก็คงต้องดื่มแล้ว ดังนั้นสุรานี้จะต้องมียาพิษ พระโพธิสัตว์จึงข่มขู่ไม่ให้นักเลงสุราทำเยี่ยงนี้อีก พาราณสีเศรษฐีทำบุญให้ทานจนสิ้นชีวิต