TLD-003-3121

ฟัมแจ้ง (ชื่อตัวละคร)

ไซ่ฮั่น, วรรณคดีอิงพงศาวดาร  

ฟัมแจ้งเป็นตัวละครในเรื่องไซ่ฮั่น เป็นกุนซือที่ปรึกษาในการสงครามคนสำคัญของพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง* เดิมฟัมแจ้งอยู่บ้านกี๋เจ๋า* เมืองไฟเอี๋ยง*

ห้างเหลียง*ได้ยินว่าฟัมแจ้งอายุ 70 ปี มีสติปัญญาเหมือนซุยหมูจู้ (ซุนวู) และหงอคี (อู๋ฉี่) จึงให้กี๋โป้*จัดแพร 7 พับกับสิ่งของเครื่องคำนับไปเชิญฟัมแจ้ง กี๋โป้ปลอมตัวเป็นพ่อค้าไปคำนับฟัมแจ้ง ฟัมแจ้งเห็นกี๋โป้ก็รู้ว่าเป็นนายทหารปลอมตัวมา กี๋โป้บอกว่าห้างเหลียงให้มาเชิญไปเป็นที่ปรึกษา ฟัมแจ้งจึงว่าพรุ่งนี้ค่อยมาพูดจากันแล้วจับยามดูว่าห้างเหลียงเป็นผู้มีบุญหรือไม่ กี๋โป้เห็นดังนั้นจึงกล่าวว่าตนได้ยื่นแพรคำนับค้างอยู่ขอให้ฟัมแจ้งรับแพรคำนับเสียก่อนแล้วจึงจับยามต่อ ฟัมแจ้งเกรงใจกี๋โป้จึงรับมา แล้วจับยามดูก็รู้ว่าห้างเหลียงไม่ใช่ผู้มีบุญก็เสียใจ แต่รับของคำนับแล้วจึงต้องยอมไปเป็นที่ปรึกษาของห้างเหลียง ฟัมแจ้งเป็นผู้ออกอุบายให้ห้างเหลียงหาเชื้อพระวงศ์เมืองฌ้อ*มาตั้งเป็นเจ้า เพื่อให้ประชาชนมาสวามิภักดิ์ ห้างเหลียงก็ทำตามจึงตั้งบีซิม*ซึ่งเป็นหลานเจ้าเมืองฌ้อเป็นไฝ่อ๋อง ต่อมาเมื่อเล่าปัง*มาเข้ากับห้างเหลียง ฟัมแจ้งเห็นลักษณะของเล่าปังก็รู้ว่าเป็นผู้มีบุญก็เสียดายที่เดิมไม่ทันได้พิจารณา ตนได้มาทำงานกับห้างเหลียงเสียก่อนแล้ว

ครั้นห้างเหลียงเสียชีวิต ฟัมแจ้งก็ได้เป็นที่ปรึกษาของห้างอี๋*ต่อมา แต่เมื่อฟัมแจ้งออกอุบายต่าง ๆ ห้างอี๋มักไม่เชื่อและไม่ยอมทำตามจนทำให้เสียการ เช่น ห้างอี๋ต้องการฆ่าทหารของเจียงหำ*ทั้งยี่สิบหมื่น ฟัมแจ้งห้ามปราม แต่ห้างอี๋ก็ไม่ฟัง ต่อมาฟัมแจ้งออกอุบายให้ห้างอี๋ซึ่งมีตำแหน่งเป็นหลอก๋อง ฆ่าเล่าปังซึ่งเป็นไผ่ก๋อง ที่ค่ายป่าเสียง*แต่หลอก๋องก็ไม่ทำตาม เมื่อหลอก๋องตั้งตัวเป็นพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง* ปรึกษากับฟัมแจ้งว่าจะขุดสุสานพระเจ้าจิ๋นซีฮ่องเต้* ฟัมแจ้งห้ามว่าผิดประเพณี พระเจ้าฌ้อปาอ๋องก็ไม่เชื่อ ทั้งยังสั่งให้เผาทำลายพระราชวังของพระเจ้าจิ๋นซีฮ่องเต้ ทำให้ไฟไหม้ลามไปยังบ้านเรือนราษฎรเป็นเวลาถึง 3 เดือนประชาชนได้รับความเดือดร้อนและมีความไม่พอใจมากขึ้น ฟัมแจ้งห้ามไม่ให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องตั้งเล่าปังเป็นพระเจ้าฮั่นอ๋อง*ครองเมืองโปต๋ง* ห้ามไม่ให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องย้ายเมืองจากเมืองห้ำเอี๋ยง*กลับไปเมืองแพเสีย* และให้ตั้งฮั่นสิน*เป็นขุนนางผู้ใหญ่ถ้าไม่แต่งตั้งก็ให้ฆ่าเสีย แต่พระเจ้าฌ้อปาอ๋องก็ไม่ทำตาม

ในท้ายที่สุดฮั่นสินหลบหนีไปเป็นแม่ทัพของพระเจ้าฮั่นอ๋อง และยกทัพมาตีเมืองห้ำเอี๋ยงคืนได้สำเร็จตามที่ฟัมแจ้งได้คาดการณ์เอาไว้แล้ว และฮั่นอ๋องยกทัพมาทำสงครามกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง ต่อมาตันแผง*วางแผนให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องระแวงว่าฟัมแจ้งติดต่อกับฝ่ายของพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฌ้อปาอ๋องโกรธจะเอาโทษฟัมแจ้ง ฟัมแจ้งจึงขอลากลับบ้าน แต่เมื่อฟัมแจ้งเดินทางกลับไปถึงเมืองแพเสียเกิดเป็นฝีที่หลังอาการกำเริบหนักจนขาดใจตาย เมื่อตายนั้นฟัมแจ้งอายุได้ 71 ปี ฌ้อปาอ๋องรู้ข่าวก็คิดเวทนาจึงให้ขุนนางไปฝังศพฟัมแจ้ง

นวรัตน์ ภักดีคำ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)