TLD-003-3145

ภัลลาติกราช (ชื่อตัวละคร)

ภัลลาติกชาดก   นิบาตชาดก  

ภัลลาติกราชเป็นตัวละครในเรื่องภัลลาติกชาดก วีสตินิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์ เป็นพระราชาแห่งเมืองพาราณสี

พระเจ้าภัลลาติกราชทรงนึกอยากเสวยเนื้อกวางย่าง จึงมอบราชสมบัติให้อำมาตย์ผู้ใหญ่ดูแล แล้วเสด็จไปยังป่าหิมพานต์พร้อมฝูงสุนัขที่ฝึกหัดอย่างดี เมื่อทรงฆ่าสัตว์ต่างๆ และเสวยเนื้อตามต้องการแล้ว ก็เสด็จไปยังริมฝั่งน้ำเหมวดี พระองค์ทอดพระเนตรเห็นกินนรกับกินรีคู่หนึ่งกอดกันร้องไห้คร่ำครวญอยู่ จึงทรงห้ามฝูงสุนัขมิให้ทำอันตรายทั้งคู่ และทรงเก็บอาวุธซ่อนไว้แล้วเข้าไปตรัสถามความเป็นมา

นางกินรีทูลว่าวันหนึ่งในฤดูฝนขณะที่นางกับสามีท่องเที่ยวอยู่ในป่าจนมาถึงแม่น้ำแห่งนี้ สามีเดินล่วงหน้าไปก่อนและข้ามไปถึงฝั่งโน้นแล้ว แต่นางยังเพลินเก็บดอกไม้อยู่ ถึงเวลาค่ำเกิดกระแสน้ำเชี่ยวไหลท่วมฝั่งพัดพาดอกไม้ที่เก็บวางไว้บนฝั่งไปหมดสิ้น และนางข้ามฝั่งไปไม่ทัน นางกับสามีได้แต่ยืนร่ำไห้หากันอยู่คนละฝั่ง

จนรุ่งเช้าน้ำลดลงจึงได้กลับมาหากันและหัวเราะด้วยความยินดี นับแต่นั้นเมื่อนึกถึงเหตุการณ์ดังกล่าวครั้งใดก็จะร้องไห้และหัวเราะสลับกัน พระเจ้าภัลลาติกราชได้ฟังก็ทรงใคร่ครวญว่า แม้แต่สัตว์เดียรัจฉานพรากกันคืนเดียวยังร้องไห้อาลัยถึงกันเช่นนั้น พระองค์นั้นละสมบัติออกมาเที่ยวป่าและทำกิจที่ไม่ควรทำเช่นนี้ย่อมน่าเสียดายยิ่ง และชีวิตก็เป็นสิ่งที่ไม่จีรัง อาจแตกดับได้ง่าย เมื่อคิดเช่นนั้นแล้ว พระเจ้าภัลลาติกราชก็เสด็จกลับจากป่าเข้าสู่พระนคร และไม่เสด็จออกล่าสัตว์อีกเลย

สายวรุณ น้อยนิมิตร , กุสุมา รักษมณี 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)