TLD-003-3334

มะยุหงัด (ชื่อตัวละคร)

บทละครเรื่อง ยุขัน  

มะยุหงัดเป็นตัวละครในบทละครเรื่องยุขัน เป็นพรานป่าผู้ชำนาญการเดินทาง

เมื่อท้าวปะรังศรี*เจ้าเมืองอุรังฆาร*ประสงค์จะได้นกหัสรังสี* ได้สั่งให้มะยุหงัดไปจับนกมาถวาย มะยุหงัดพาบ่าวไพร่แยกกันไปเสาะหาทั้งทางบกและทางเรือ ครั้นเห็นยุขัน*โอรสท้าวอุรังยิด*บรรทมอยู่ใต้ต้นไทร มีม้าอัสดรและนกหัสรังสีอยู่ด้วยก็ดีใจ คิดจะฆ่าเจ้าของเพื่อชิงนกหัสรังสี แต่ก็เกิดความประหวั่นพรั่นกลัวเสียก่อน

เมื่อยุขันตื่นบรรทมเห็นพรานป่าและบ่าวไพร่แฝงตัวอยู่ก็ถามทางไปเมืองอุรังยิด* มะยุหงัดคิดจะให้บ่าวไพร่เข้าชิงนกแต่ก็เกรงฤทธิ์ยุขัน จึงออกอุบายทูลว่าจะพายุขันไปส่งที่เมืองอุรังยิด แต่ขอเชิญยุขันไปพักผ่อนที่อุทยานเพื่อชมโฉมนางบุษหรี* ธิดาท้าวปะรังศรีก่อน ยุขันหลงเชื่อจึงตามมะยุหงัดไป

ครั้นพลบค่ำ มะยุหงัดเข้าวังไปทูลท้าวปะรังศรีให้พาทหารบุกไปชิงนกหัสรังสีจากยุขันได้สำเร็จ ท้าวปะรังศรีประทานเงินทอง เสื้อผ้ากำมะหยี่ ช้างม้าโคกระบือ ข้าทาส และส่วยสาอากรจำนวนมากแก่พรานมะยุหงัด ต่อมายุขันสังหารท้าวปะรังศรีแล้วขึ้นครองเมืองอุรังฆาร พรานมะยุหงัดเกรงจะถูกลงโทษจึงชวนบ่าวคนหนึ่งหนีเข้าป่าไป ระหว่างทางพบฤๅษีรักขิต*พระอาจารย์ของยุขัน ทั้งสองเล่าสาเหตุที่หนีออกจากเมืองอุรังฆาร ฤๅษีรักขิตจึงบอกให้ลิขิต*อนุชาบุญธรรมของยุขันพามะยุหงัดไปถวายตัวแล้วแจ้งข่าวนางประวะลิ่ม*ให้ยุขันรู้ ยุขันอภัยโทษให้มะยุหงัด แล้วไปรับนางประวะลิ่มชายาเข้าเมือง ต่อมานางประวะลิ่มน้อยใจยุขันและคิดจะเดินทางไปเมืองอุรังยิดจึงให้ลิขิตนัดแนะกับพรานมะยุหงัดให้รอรับที่หน้าประตูเมือง พรานมะยุหงัดเตรียมเสบียงแล้วลาภรรยาโดยบอกว่าจะไปเที่ยวป่า

ครั้นเดินทางถึงชายแดนเมืองอุรังยิด กองตระเวน 10 นายเข้าล้อมทุกคนไว้ เมื่อรู้ว่านางประวะลิ่มเป็นชายาของยุขันจะไปเฝ้าท้าวอุรังยิดกับประไหมสุหรี กองตระเวนจึงพาทุกคนเข้าเมือง ท้าวอุรังยิดให้จัดบ้านเรือน ข้าทาส และเครื่องใช้ต่างๆ ประทานแก่พรานมะยุหงัด

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)