TLD-003-3623

ยุดาหวัน (ชื่อตัวละคร)

บทละครเรื่อง ยุขัน  

ยุดาหวันเป็นตัวละครในบทละครเรื่องยุขัน  เป็นโอรสของท้าวอุรังยิด*  มีอนุชาชื่อยุขัน*  มีมเหสีคือนางกัญจะหนา*  ครองเมืองจะรังหงู*

เมื่อท้าวอุรังยิดได้อ่านตำราปักษีก็ประสงค์จะได้นกหัสรังสี*ซึ่งอยู่ที่เมืองอุเรเซน*  ยุขันอาสาเดินทางไปนำนกหัสรังสีมาถวายภายใน 3 ปี   ท้าวอุรังยิดเกรงว่ายุขันจะมีอันตรายจึงให้ยุดาหวันเดินทางไปด้วย   ก่อนออกเดินทาง ยุดาหวันและยุขันอธิษฐานขอให้เทพเทวาคุ้มครองและดลใจให้ไปยังทิศที่ตั้งของเมืองอุเรเซน   ปะตาระกาหลา*เทวดาผู้ใหญ่มีความเมตตาจึงบันดาลให้เกิดทางที่มีน้ำและผลไม้อุดมสมบูรณ์นำไปสู่เมืองอุเรเซน และช่วยปกป้องไม่ให้สัตว์ป่าทำร้าย

ครั้นยุขันและยุดาหวันเดินทางพ้นเส้นทางที่ปะตาระกาหลาเนรมิตไว้ ก็เข้าแวะพักที่ริมหลักเสาประโคน (เสาบอกเขตแดน)  ยุขันเห็นข้อความจารึกที่หลักศิลาก็รู้ว่าพระพรหม*สาปไว้ว่าผู้ที่จะเดินทางต่อไปจะต้องแยกทางกัน  หากไปด้วยกัน 2 คน  คนหนึ่งจะต้องตาย  แต่หากไปเพียงลำพังจะได้พบฤๅษีรักขิต*  จะได้ศรศิลป์ และเดินทางอย่างปลอดภัยไปจนถึงเมืองอุเรเซน   ยุขันขอให้ยุดาหวันกลับเมืองอุรังยิด  แต่ยุดาหวันเกรงว่าพระบิดาและพระมารดาจะตำหนิจึงเดินไปอีกทางหนึ่งแทน

ยุดาหวันเดินทางไปถึงเขตแดนเมืองจะรังหงูจึงแวะพักบรรทมอยู่ที่ศาลาริมทาง  หลังจากท้าวจะรังหงู*สิ้นพระชนม์ ไม่มีผู้สืบทอดราชสมบัติ  เหล่าเสนาอำมาตย์จึงเสี่ยงพิไชยราชรถเพื่อเสาะหาผู้มีบุญญาธิการไปครองเมืองจะรังหงู  ราชรถไปหยุดที่ยุดาหวัน เหล่าเสนาอำมาตย์จึงเชิญยุดาหวันขึ้นครองเมืองและอภิเษกกับนางกัญจะหนาพระธิดาของท้าวจะรังหงู

ต่อมาเมื่อยุขันออกตามหายุดาหวัน  ปะตาระกาหลาดลใจยุดาหวันให้คิดถึงยุขันแล้วออกประพาสป่า  ระหว่างทาง ยุดาหวันพบนกหัสรังสีซึ่งเมื่อรู้ว่ายุดาหวันกับยุขันเป็นพี่น้องกันก็กลับไปทูลยุขัน  สองพี่น้องจึงได้พบกันและออกเดินทางไปยังเมืองอุรังยิด และถวายดวงแก้ววิเศษแก่ท้าวอุรังยิด  ท้าวอุรังยิดมอบดวงแก้ววิเศษให้ยุขันกับยุดาหวันคนละดวง แล้วอภิเษกยุขันเป็นกษัตริย์ครองเมืองอุรังยิด  ส่วนยุดาหวันกับนางกัญจะหนาได้กลับไปครองเมืองจะรังหงูตามเดิม 

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)