TLD-003-3704

ราชสีห์โพธิสัตว์ 4 (ชื่อตัวละคร)

สิงคาลชาดก 2   นิบาตชาดก  

ราชสีห์โพธิสัตว์เป็นตัวละครในเรื่องสิงคาลชาดก ทุกนิบาต ในนิบาตชาดก

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นไกรสรราชสีห์อยู่ในป่าหิมพานต์ มีน้องชาย 6 น้องหญิง 1 อาศัยอยู่กับบิดามารดาในกาญจนคูหา ในที่ไม่ไกลกันนักมีสุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งอาศัยอยู่ในถ้ำแก้วผลึก บนรชฏบรรพต (ภูเขาเงิน) ต่อมาบิดามารดาราชสีห์สิ้นชีวิตไป พี่ชายทั้งเจ็ดให้นางราชสีห์น้องสาวอยู่ในถ้ำ ตนเองออกไปหากิน แล้วนำอาหารกลับมาให้น้องทุกวัน

ฝ่ายสุนัขจิ้งจอกเห็นนางราชสีห์สาวก็หลงรักมาตั้งแต่บิดามารดาของนางยังไม่ตาย เมื่อเห็นนางอยู่ในถ้ำตัวเดียวก็เข้ามาเกี้ยวพาราสีชักชวนให้นางยอมเป็นภรรยา นางราชสีห์ได้ฟังก็โกรธมาก เพราะถือว่าสุนัขจิ้งจอกเป็นสัตว์ 4 เท้าชั้นต่ำสุดราวกับมนุษย์จัณฑาล สุนัขจิ้งจอกบังอาจมาพูดเช่นนี้ นางทนไม่ได้ ฝ่ายสุนัขจิ้งจอกเมื่อเห็นนางไม่พูดด้วยก็กลับไปที่อยู่ของตนด้วยความโศกเศร้า นางราชสีห์คิดว่านางไม่อาจมีชีวิตอยู่อีกต่อไป นางจะกลั้นใจตาย แต่นึกขึ้นได้ว่าควรอยู่พบพี่ชายทั้งเจ็ดก่อน เมื่อราชสีห์พี่ชายกลับมาตัวหนึ่ง นางก็เล่าให้ฟัง พี่ชายโกรธมาก ถามถึงที่อยู่ของสุนัขจิ้งจอก นางตอบว่าสุนัขจิ้งจอกนอนลอยอยู่ในอากาศ ทั้งนี้เพราะสุนัขจิ้งจอกนอนในถ้ำแก้วผลึก แต่นางมองเห็นว่าลอยอยู่ ราชสีห์พี่ชายโลดแล่นไปถึงถ้ำแก้วผลึกด้วยความโกรธสุดขีด และโดยไม่พิจารณาให้ดีก็กระโดดเข้าใส่ หน้าอกกระแทกโดนก้อนแก้วนอกคูหาอย่างแรง หัวใจแตกทำลาย ตกลงมายังเชิงเขา ราชสีห์พี่ชายตัวต่อๆ ไปกลับมาถึงถ้ำทอง นางราชสีห์ก็เล่าให้ฟัง พี่ชายก็โลดแล่นไปตายที่ถ้ำแก้วผลึกจนครบ 6 ตัว

เมื่อราชสีห์โพธิสัตว์กลับมารู้เรื่องที่นางราชสีห์ผู้น้องเล่าให้ฟังก็ตรึกตรองด้วยปัญญาว่า สุนัขจิ้งจอกลอยอยู่ในอากาศไม่เคยมี แต่เห็นว่าสุนัขนั้นคงจะอยู่ในถ้ำแก้วผลึกแน่นอน ราชสีห์โพธิสัตว์ไปถึงเชิงเขารชฏบรรพต เห็นราชสีห์น้องชายทั้งหกนอนตายเกลื่อนกลาดก็พูดว่า น้องชายตนโง่เขลา ไม่มีปัญญา จึงต้องมาตายไป บุคคลใดทำการงานโดยไม่พิจารณาให้ดีก่อน รีบทำให้สำเร็จโดยเร็ว การงานทั้งหลายนั้นย่อมแผดเผาให้เดือดร้อนเหมือนกับบุคคลกินอาหารร้อนโดยไม่พิจารณาก่อนย่อมแผดเผาตั้งแต่ปากตลอดลำคอ ราชสีห์โพธิสัตว์เดินเข้าไปตรงที่นอนของสุนัขจิ้งจอก บันลือสีหนาทขึ้น 3 ครั้งกึกก้องดังสนั่นไปทั่วทั้งอากาศและพื้นดิน สุนัขจิ้งจอกก็อกแตกตาย ราชสีห์โพธิสัตว์จัดการศพน้องทั้งหกแล้วก็กลับกาญจนคูหา กล่าวปลอบโยนนางราชสีห์น้องสาวให้คลายโศก แล้วอยู่ในกาญจนคูหาต่อมาจนสิ้นชีวิต

วัลยา ช้างขวัญยืน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)