TLD-003-3748

แร้งกตัญญู (ชื่อตัวละคร)

คิชฌชาดก 1   นิบาตชาดก  

แร้งกตัญญูเป็นตัวละครในเรื่องคิชฌชาดก ทุกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์

ในแผ่นดินพระเจ้าพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นแร้ง อาศัยอยู่กับฝูงที่เขาคิชฌกูฏ ได้เลี้ยงดูมารดาบิดาอยู่ วันหนึ่งเกิดฝนตกใหญ่ แร้งทั้งหลายทนหนาวไม่ได้ก็พากันบินไปยังเมืองพาราณสี ไปเกาะหนาวสั่นอยู่ใกล้ประตูเมือง พาราณสีเศรษฐีเดินออกจากพระนคร จะไปอาบน้ำ เห็นฝูงแร้งกำลังลำบาก จึงให้แร้งมารวมกันอยู่ตรงที่ฝนไม่รั่ว ให้คนติดไฟให้ผิง และใช้คนไปป่าช้าโค เอาเนื้อโคมาให้แร้งทั้งหลายกิน เมื่อฝนหายพวกแร้งก็บินกลับไปยังเขาคิชฌกูฏ พวกแร้งประชุมปรึกษากันจะตอบแทนบุญคุณพาราณสีเศรษฐีจึงไปเที่ยวโฉบเอาเสื้อผ้าอาภรณ์ของมนุษย์ที่ตากไว้แล้วนำมาทิ้งตรงเนินที่ว่างข้างเรือนของเศรษฐี เศรษฐีจัดเก็บไว้เป็นแผนกๆ พวกมนุษย์ที่ถูกฝูงแร้งขโมยเสื้อผ้าที่ตากไว้พากันโกรธ จึงหาบ่วงมาดัก แร้งผู้เลี้ยงมารดาบิดาไปติดบ่วง จึงถูกนำไปทูลฟ้องพระราชาว่าแร้งปล้นนคร พาราณสีเศรษฐีเดินตามมาด้วยความเป็นห่วง พระเจ้าพรหมทัตถามแร้งผู้เลี้ยงมารดาบิดาว่า นำสิ่งของที่ขโมยได้ไปให้ใคร แร้งตอบว่าให้เศรษฐี เพราะเศรษฐีเคยมีบุญคุณกับพวกตน พระราชาสงสัยว่าแร้งทั้งหลายสามารถเห็นซากศพที่อยู่ไกลถึง 100 โยชน์ได้ เหตุใดแร้งตัวนี้จึงไม่เห็นบ่วงที่ดักไว้ แร้งโพธิสัตว์ตอบว่าเมื่อใดถึงคราวเคราะห์สัตว์ที่ใกล้ตายจะเข้ามาใกล้ข่ายหรือบ่วงโดยไม่รู้ตัว พระเจ้าพรหมทัตตรัสถามเศรษฐีว่าแร้งนำสิ่งของไปไว้ที่เรือนจริงหรือ เศรษฐีรับว่าจริง ตนได้จัดของเหล่านั้นไว้เป็นแผนกๆ และจะคืนแก่เจ้าของ ขอให้ทรงปล่อยแร้งไป พระเจ้าสุสิมะก็ทรงทำตามนั้น

วัลยา ช้างขวัญยืน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)