TLD-003-3797

ลบ (ชื่อตัวละคร)

รามเกียรติ์, บทละคร 3  

ลบเป็นตัวละครในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ เป็นกุมารที่ฤๅษีวัชมฤค*ชุบขึ้นจากรูปวาด ถือเป็นอนุชาของพระมงกุฎ*โอรสพระราม*กับนางสีดา* และเป็นโอรสบุญธรรมของนางสีดา

เมื่อนางสีดาไปอยู่ในป่ากับฤๅษีวัชมฤค วันหนึ่งนางฝากโอรสไว้กับพระฤๅษีระหว่างที่จะไปสรงน้ำ นางเห็นนางวานรมีลูกเกาะอยู่จึงพูดว่าเหตุใดจึงพาลูกเล็กติดหน้าติดหลังมาด้วยจะเป็นอันตราย นางวานรตอบว่าแม้เป็นอันตรายก็ยังได้เห็นลูกตลอดเวลา และตำหนินางสีดาว่า  “เจ้าอีกประมาทใจเบา  เอาลูกทิ้งไว้ในกุฎี”  นางเห็นจริงตามคำของนางวานรจึงย้อนกลับมาอุ้มพระกุมารไปด้วย เมื่อพระฤๅษีลืมตาขึ้นมาไม่เห็นพระกุมารก็ออกตามหา  ครั้นหาจนทั่วไม่พบก็คิดจะชุบรูปกุมารขึ้นมาแทนโอรสนางสีดา โดยวาดรูปพระกุมารในกระดานแล้วเตรียมทำพิธีชุบ

ครั้นนางสีดาสรงน้ำโอรสเสร็จกลับมาที่กุฏิ พระฤๅษีเห็นนางอุ้มโอรสกลับมาก็จะลบรูปกุมารที่เตรียมไว้ นางสีดาขอให้พระฤๅษีชุบกุมารนั้นให้เป็นเพื่อนกับโอรสของนาง พระฤๅษีเห็นดีด้วยจึงชุบกุมารขึ้นมีลักษณะคล้ายโอรสนาง ให้นามว่าลบและให้นามโอรสนางสีดาว่ามงกุฎ นางสีดา พระมงกุฎ และพระลบอยู่กับพระฤๅษีนาน 14 ปี พระฤๅษีสอนศิลปศาสตร์ต่าง ๆ ให้ทั้งสองกุมารจนเชี่ยวชาญและชุบคันศรกับธนูให้

วันหนึ่งพระมงกุฎประลองศรทำลายต้นพญารังใหญ่แสนคนโอบ เสียงดังไปถึงกรุงอยุธยา*พระรามจึงให้ทำพิธีปล่อยม้าอุปการ* และให้หนุมาน*ตามไปสังเกตการณ์ พระมงกุฎจับม้าอุปการขี่เล่น  หนุมาน พระพรต* และพระสัตรุด*เข้าสู้รบ ในที่สุดก็จับพระมงกุฎได้ส่วนพระลบสามารถหนีไปบอกนางสีดา นางจึงให้พระลบนำแหวนวิเศษของนางไปให้พระมงกุฎ เพราะแหวนนี้เมื่อสวมแล้วจะพ้นจากเครื่องพันธนาการทั้งปวง พระมงกุฎและพระลบหนีออกจากกรุงอยุธยา พระรามให้ยกพลตาม ต่อมารู้ว่าเป็นโอรสก็ขอทั้งสองกุมารกลับกรุงอยุธยา

เมื่อเกิดศึกท้าวคนธรรพ์*ที่เมืองไกยเกษ* พระรามให้พระพรต พระสัตรุด พระมงกุฎ และพระลบไปปราบ พระมงกุฎสังหารท้าวคนธรรพ์ได้ เมื่อเสร็จศึกเมืองไกยเกษ พระพรต พระสัตรุด พระมงกุฎ และพระลบก็กลับกรุงอยุธยา

สยาม ภัทรานุประวัติ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)