เล่าปังเป็นตัวละครในเรื่องไซ่ฮั่น เป็นบุตรของไทก๋ง*กับนางอุ๋น* เป็นชาวเมืองไภก้วน*

เมื่อนางอุ๋นจะตั้งครรภ์เล่าปังได้ฝันว่ามีชายรูปงามเหมือนเทวดามาอยู่ร่วมกับนาง  พอฟ้าร้องนางตกใจตื่นปลุกไทก๋งผู้เป็นสามี เห็นมังกรพันกันสองตัวบนขื่อครู่หนึ่งจึงหายไป เมื่อนางอุ๋นคลอดบุตร บุตรนั้นมีรูปงาม แก้มข้างซ้ายมีจุดดำเจ็ดสิบสองเม็ด บิดาให้ชื่อว่าเล่าปัง

ครั้นเล่าปังเป็นหนุ่ม คบเพื่อนเสพสุราเที่ยวหาแต่ผู้หญิง เจ้าเมืองไภก้วนเห็นเล่าปังเป็นคนกว้างขวางจึงตั้งเป็นเตงเตียวพัน[1]นายบ้าน วันหนึ่งเล่าปังเดินมาพบหลีก๋อง* หลีก๋องพิเคราะห์ดูลักษณะของเล่าปังเห็นว่าจะได้เป็นกษัตริย์ จึงยกนางหลีหงวน*บุตรีให้เป็นภรรยาของเล่าปัง

ครั้นเจ้าเมืองไภก้วนได้หนังสือจากมงเทียม*ให้เกณฑ์คนงานไปสร้างกำแพงจึงให้เล่าปังคุมคนไปทำการ แต่ชาวเมืองที่ถูกเกณฑ์นั้นหลบหนีไปมาก เล่าปังจึงสอบถามแล้วกล่าวว่าเมื่อไม่ไปพร้อมกันแล้วตนจะหนีไปด้วย แล้วเล่าปังให้คนสนิทนำทางไปเขามังตั๋ง*  ระหว่างทางพบงูใหญ่นอนขวาง เล่าปังจึงใช้กระบี่ฟันงูขาดเป็นสองท่อน  แล้วพาคนที่หนีมาด้วยกันเข้าไปอยู่ภูเขามังตั๋ง

ต่อมาเสียวโห*ร่วมมือกับโจฉำ*เพื่อให้เล่าปังมาช่วยรักษาเมืองไภก้วน เมื่อตกลงกันแล้วเสียวโหจึงให้ห้วนโก้ย*ไปเชิญเล่าปังมาปรึกษาการแผ่นดิน  เล่าปังนำพรรคพวกหลายร้อยคนเข้ามาตั้งกองอยู่ที่ชายป่าริมเมืองไภก้วน เมื่อเจ้าเมืองไภก้วนทราบจึงให้ตามเสียวโหและโจฉำมาถาม เมื่อทราบความเจ้าเมืองไภก้วนจึงให้ทหารจับตัวเสียวโหและโจฉำจะให้ฆ่าเสีย แต่ขุนนางทั้งปวงได้ขอชีวิตไว้ ถึงเวลาค่ำเสียวโหและโจฉำพาคนสนิทลอบไปหาเล่าปังแล้ววางอุบายฆ่าเจ้าเมืองไภก้วน โดยเขียนจดหมายขู่ชาวเมืองให้เปิดประตูเมือง  หากไม่เปิดจะให้ทหารฆ่าให้สิ้นทั้งเมือง

ครั้นชาวเมืองรู้จึงพร้อมใจกันจับเจ้าเมืองฆ่าเสีย แล้วเปิดประตูเมืองรับเล่าปัง เสียวโห โจฉำ และชาวเมืองจึงยกเล่าปังเป็นเจ้าเมืองไภก้วน แล้ววางแผนจะยกทัพไปร่วมกับตันเสง*ตีเมืองห้ำเอี๋ยง*  แต่เมื่อรู้ข่าวว่าตันเสงถูกปราบได้แล้ว เล่าปังและทหารจึงเข้าร่วมกับห้างเหลียง*และห้างอี๋*

พระเจ้างี่เต้*ได้ตั้งเล่าปังเป็นที่ไผ่ก๋อง[2] แล้วให้ไผ่ก๋องเล่าปัง กับหลอก๋อง[3] (ห้างอี๋) นำทัพไปตีเมืองห้ำเอี๋ยงโดยกำหนดว่าหากใครไปถึงก่อนให้ผู้นั้นเป็นเจ้า ไผ่ก๋องใช้วิธีเกลี้ยกล่อมเมืองต่างๆ ให้มาเข้าด้วยจึงเดินทัพได้เร็วจนประชิดท้ายเมืองห้ำเอี๋ยง ครั้นพระเจ้าซาซีฮ่องเต้*ทราบก็ตกพระทัย ขุนนางได้ทูลขอให้พระองค์ทรงยอมมอบราชสมบัติให้ไผ่ก๋องเพื่อความสงบสุขของประชาชน พระเจ้าซาซีฮ่องเต้ก็ยอม  ไผ่ก๋องจึงให้พระเจ้าซาซีฮ่องเต้กลับไปรักษาบ้านเมืองก่อน

ฝ่ายหลอก๋องได้ข่าวว่าไผ่ก๋องเล่าปังได้เมืองห้ำเอี๋ยงก็ไม่พอใจรีบยกทัพมาจะรบกับไผ่ก๋อง แต่ไผ่ก๋องได้มอบเมืองห้ำเอี๋ยงให้หลอก๋อง หลอก๋องจึงไม่ได้ทำสงครามกับไผ่ก๋อง ฟัมแจ้ง*ที่ปรึกษาของหลอก๋องเสนอให้ฆ่าไผ่ก๋องเพื่อไม่ให้คิดร้ายในภายหลัง  แต่หลอก๋องไม่เชื่อ  ฟัมแจ้งจึงวางอุบายทำร้ายไผ่ก๋องที่ป่าเสียง*แต่ไผ่ก๋องสามารถเอาตัวรอดมาได้

ต่อมาหลอก๋องตั้งตนเป็นพระเจ้าไซฌ้อปาอ๋อง*หรือฌ้อปาอ๋อง*ได้แต่งตั้งไผ่ก๋องเล่าปังเป็นพระเจ้าฮั่นอ๋อง* ให้ไปครองเมืองโปต๋ง*  เมื่อไผ่ก๋องทราบเรื่องก็ไม่พอใจแต่เตียวเหลียง*ได้เกลี้ยกล่อมให้ไผ่ก๋องยอมไปเมืองโปต๋งเพื่อสะสมกำลัง  แล้วจึงนำทัพมาปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋องภายหลัง ไผ่ก๋องจึงยอมรับตำแหน่งพระเจ้าฮั่นอ๋องแล้วเดินทางไปครองเมืองโปต๋ง

ฮั่นสิน*เมื่อเห็นว่าพระเจ้าฌ้อปาอ๋องไม่ชุบเลี้ยงจึงหนีไปสวามิภักดิ์กับพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฮั่นอ๋องจึงตั้งฮั่นสินเป็นแม่ทัพยกทัพไปรบกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง โดยเข้าตีด่านสามจีน*ได้  จากนั้นจึงตีได้เมืองห้ำเอี๋ยง และยึดเมืองต่างๆ ได้อีกหลายเมือง เช่น เมืองลกเอี๋ยง* ฯลฯ เมื่อพระเจ้าฮั่นอ๋องได้เมืองห้ำเอี๋ยง  แล้วต้องการเผด็จศึกพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง แม้ว่าเตียวเหลียงและฮั่นสินจะไม่เห็นด้วยแต่พระเจ้าฮั่นอ๋องก็ยกทัพไปตีเมืองแพเสีย*ในเวลาที่พระเจ้าฌ้อปาอ๋องยกทัพไปตีเมืองเจ๋*  ครั้นพระเจ้าฌ้อปาอ๋องรู้ว่าพระเจ้าฮั่นอ๋องยกทัพมาตีเมืองแพเสียจึงยกทัพกลับมาตีเมืองคืน พระเจ้าฮั่นอ๋องแตกทัพจึงต้องหนีไปอยู่ที่เมืองเอ๊กเอี๋ยง*

พระเจ้าฮั่นอ๋องตั้งฮั่นสินกลับมาเป็นแม่ทัพเพื่อรบกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋องต่อไป ฮั่นสินจึงได้มีจดหมายไปท้าพระเจ้าฌ้อปาอ๋องให้ยกทัพมารบ พระเจ้าฌ้อปาอ๋องจึงยกทัพไปตีเมืองเอ๊กเอี๋ยง แต่ถูกกลของฮั่นสินจึงแตกทัพ  ส่วนพระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้ฝ่าวงล้อมหนีไปได้แล้วกลับไปที่เมืองแพเสีย ฟัมแจ้งวางอุบายให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องส่งคนไปเกลี้ยกล่อมงุยป่า*ให้แข็งเมืองต่อพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฮั่นอ๋องจึงให้ฮั่นสินไปปราบงุยป่า เมื่อพระเจ้าฌ้อปาอ๋องรู้ข่าวก็ยกทัพไปตีเมืองเอ๊กเอี๋ยง พระเจ้าฮั่นอ๋องจึงตั้งอ๋องหลิน* หรืออองหลิน* เป็นแม่ทัพรักษาเมืองสามารถเอาชนะพระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้   จนพระเจ้าฌ้อปาอ๋องต้องถอยทัพกลับไปเมืองแพเสีย

ต่อมาพระเจ้าฌ้อปาอ๋องรู้ข่าวว่าฮั่นสินยกทัพไปตีเมืองเตียว*และกำลังจะไปตีเมืองเจ๋   ฟัมแจ้งที่ปรึกษาได้เสนอให้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องรีบยกทัพไปปราบพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฮั่นอ๋องสู้ทัพของพระเจ้าฌ้อปาอ๋องไม่ได้จึงทำอุบายปลอมตัวหนีไปเมืองเซงโก๋*  พระเจ้าฌ้อปาอ๋องจึงได้เมืองเอ๊กเอี๋ยงแต่ไม่ได้อยู่รักษาเมือง  ได้ยกทัพตามพระเจ้าฮั่นอ๋องไปที่เมืองเซงโก๋และตั้งทัพประชิดเมืองไว้   ต่อมาพระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้ข่าวว่าอ๋องหลินไปตีเมืองแพเสีย พระเจ้าฌ้อปาอ๋องจึงถอยทัพกลับ  ระหว่างนั้นพระเจ้าฮั่นอ๋องได้มาตีเมืองเอ๊กเอี๋ยงคืน  ส่วนฌ้อปาอ๋องก็ยกทัพไปรบกับแพอวด*ที่ยกทัพมาตีเขตแดน  จากนั้นก็ยกทัพกลับไปเมืองแพเสีย

ต่อมาพระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้ยกทัพไปตีพระเจ้าฮั่นอ๋องที่เมืองเอ๊กเอี๋ยง พระเจ้าฌ้อปาอ๋องให้พระเจ้าฮั่นอ๋องออกมาตกลงกัน เมื่อพระเจ้าฮั่นอ๋องออกมาหน้าค่าย พระเจ้าฌ้อปาอ๋องจึงกล่าวว่าทั้งสองฝ่ายได้ทำศึกกันมาหลายปีทหารก็ตายเสียหลายสิบหมื่นยังไม่แพ้ชนะกัน ครั้งนี้ควรออกมารบกันตัวต่อตัวเพื่อไม่ให้สูญเสียไพร่พล

พระเจ้าฮั่นอ๋องกล่าวประกาศโทษของพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง 10 ประการ แล้วว่าพระเจ้าฌ้อปาอ๋องเป็นคนชั่ว ไม่ควรที่ตนจะรบด้วย พระเจ้าฌ้อปาอ๋องโกรธขับม้าเข้าไปจะเอาทวนแทงพระเจ้าฮั่นอ๋อง ทหารทั้งปวงเข้าช่วยพระเจ้าฮั่นอ๋องออกไปได้ แต่จงลิมวย*ให้ทหารระดมยิงธนูทะลุเกราะอกของพระเจ้าฮั่นอ๋อง ทหารของพระเจ้าฮั่นอ๋องจึงพาพระเจ้าฮั่นอ๋องหนีกลับเข้าเมือง พระเจ้าฌ้อปาอ๋องจึงยกทัพกลับ

พระเจ้าฮั่นอ๋องรวมทัพกับฮั่นสินแล้วยกทัพมารบกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋องที่ตำบลกองบู๊* พระเจ้าฌ้อปาอ๋องเสียทีจึงทำอุบายจะประหารไทก๋ง*บุตรพระเจ้าฮั่นอ๋อง พระเจ้าฮั่นอ๋องจึงยินยอมทำสัญญาไมตรีแบ่งเขตแดนกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง พระเจ้าฌ้อปาอ๋องได้มอบไทก๋งและหลีหงวนฮองเฮา*คืนให้พระเจ้าฮั่นอ๋อง แล้วยกทัพกลับเมืองแพเสีย แต่พระเจ้าฮั่นอ๋องได้ยกเลิกสัญญาไมตรี   แล้วทำสงครามกับพระเจ้าฌ้อปาอ๋องต่อไป โดยได้ร่วมมือกับฮั่นสิน หยินโป้* และแพอวด ยกทัพไปปราบพระเจ้าฌ้อปาอ๋อง ในศึกครั้งนี้พระเจ้าฌ้อปาอ๋องพ่ายแพ้ยับเยินจึงใช้กระบี่ปลงพระชนม์พระองค์เอง

พระเจ้าฮั่นอ๋องตั้งตนเป็นพระเจ้าฮั่นเต้* ตั้งเมืองหลวงอยู่ที่เมืองห้ำเอี๋ยง   ต่อมาพระเจ้าฮั่นเต้เริ่มระแวงบรรดาขุนศึกต่างๆ ที่มีความดีความชอบว่าจะแข็งเมือง จึงทรงลิดรอนอำนาจขุนศึกเหล่านี้ด้วยการปลดฮั่นสินจากตำแหน่งฌ้ออ๋อง*  ต่อมาฮั่นสินถูกประหารชีวิต  ส่วนขุนศึกอีก 3 คน คือ ตันฮี* แพอวด และหยินโป้*ก็แข็งเมืองจนพระเจ้าฮั่นเต้ต้องยกทัพไปปราบ แม้แต่เสียวโห*ที่มีความดีความชอบมากก็ถูกระแวงจนถูกลงอาญา

พระเจ้าฮั่นเต้ประชวรสิ้นพระชนม์  อยู่ในราชสมบัติ 12 ปี พระชันษาได้ 63 ปี ขณะเมื่อครองราชย์ชันษาได้ 51 ปี พระโอรสขึ้นครองราชย์ทรงพระนามว่า พระเจ้าฮุยเต้*  ตั้งพระนามพระเจ้าฮั่นเต้ว่า พระเจ้าฮั่นโกโจ* เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์ฮั่น