สมิงสามปราบเป็นตัวละครในเรื่องราชาธิราช เป็นทหารฝ่ายมอญ เดิมชื่อมะละคอน* มีพี่ชายชื่อสมิงเลิกพร้า*

เมื่อสมิงพระตะบะ* อายพะบูน* อุเลว* และสมิงเลิกพร้าชวนกันแข็งเมืองต่อพระเจ้าช้างเผือก* (พระเจ้าอู่*) มะละคอนซึ่งเป็นน้องของสมิงเลิกพร้าจงรักภักดีต่อพระเจ้าช้างเผือก อาสาไปตีเมืองหลากแหลก*ที่พี่ชายของตนยึดไว้ได้คืนมา พระเจ้าช้างเผือกโปรดให้เป็นสมิงสามปราบไปกินเมืองหลากแหลก แต่เมื่อสมิงเลิกพร้ากลับใจมาสวามิภักดิ์ต่อพระเจ้าช้างเผือกอีกครั้ง พระเจ้าช้างเผือกกลับทรงระแวงว่าสมิงสามปราบอาจจะเปลี่ยนใจร่วมมือกับสมิงเลิกพร้า จึงทรงย้ายสมิงสามปราบจากเมืองหลากแหลกไปกินเมืองกริบ*แทน ต่อมาสมิงสามปราบกลับคิดแข็งเมือง แต่ไม่ทันที่กองทัพจะยกไปปราบ สมิงสามปราบก็ถูกฟ้าผ่าเสียชีวิต