TLD-003-0707

คุณต่อเป็งชาน้า (ชื่อตัวละคร)

ไคเภ็ก, วรรณกรรมตำนาน  

คุณต่อเป็งชาน้า (วีตปโสณโพธิสัตว์) เป็นตัวละครในพงศาวดารเรื่องไคเภ็ก เป็นศิษย์ของเซกเกียมอนี่ฮุด* (พระศรีศากยมุนีพุทธเจ้า)

คุณต่อเป็งชาน้าเป็นผู้รับอาสาไปเปิดฟ้าเปิดดินในทวีปทิศใต้ที่ยังมืดมัวอยู่ แต่เกรงว่าหลังจากเสร็จการแล้วตนจะหลงใหลในพิภพนั้นจนไม่กลับคืนมา เซกเกียมอนี่ฮุดตรัสว่าการที่จะไปเปิดฟ้าเปิดดินนี้เป็นการใหญ่จะเป็นประโยชน์เป็นอันมาก หากทำการเสร็จแล้วจะช่วยให้กลับคืนมาอยู่เหมือนเก่า หลังจากได้รับพระบัญชาแล้วคุณต่อเป็งชาน้าได้เหาะไปทางทิศใต้ เนรมิตกายให้กลมเหมือนผลโถ ตกลงกลิ้งหมุนไป 49 ครั้งกลายร่างเป็นมนุษย์ชื่อพนโกษี* มีความสูง 23 ศอกคืบ ศีรษะมีเขา คิ้ว ดวงตาใหญ่ มีเขี้ยวยื่นออกมานอกปาก มีขนเต็มตัว มือซ้ายถือสิ่ว มือขวาถือขวานใหญ่เจาะที่มืดมัวนั้นแตกเป็นสองส่วน ที่สะอาดเป็นฟ้า ที่ขุ่นข้นเป็นแผ่นดิน จึงเกิดฟ้าและแผ่นดินขึ้น เมื่องานเสร็จแล้วพนโกษีหลงเพลินในพิภพลืมกลับคืนไป

พระเซกเกียมอนี่ฮุดจึงให้กวนนิมไต้สือ*นำน้ำทิพย์กำโล้จุย*มารดพนโกษีให้สิ้นความหลง พนโกษีกลายร่างเป็นผลโถ กวนนิมไต้สือนำผลโถใส่ปั้นกลับมาเฝ้าพระเซกเกียมอนี่ฮุด ผลโถก็กลับคืนเป็นคุณต่อเป็งชาน้าดังเดิม ต่อมาเซกเกียมอนี่ฮุดยังให้คุณต่อเป็งชาน้าไปตั้งพระอาทิตย์ พระจันทร์ และดวงดาวสำหรับโลกจนสำเร็จแล้วคุณต่อเป็งชาน้าจึงกลับคืนไปยังที่อยู่ของตน

นวรัตน์ ภักดีคำ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)