โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

ตัวละครและปกิณกะ

  1. หน้าหลัก
  2. ตัวละครและปกิณกะ
  3. สัพพทาฐะ, พญา

สัพพทาฐะ, พญา

  • สัพพทาฐะ, พญา
  • ชื่อตัวละคร
รหัสข้อมูล
TLD-003-4404
ชื่อ
สัพพทาฐะ, พญา ( ชื่อตัวละคร)
วรรณคดี
สัพพทาฐชาดก   นิบาตชาดก  
คำอธิบายเนื้อเรื่อง

พญาสัพพทาฐะเป็นตัวละครในเรื่องสัพพทาฐชาดก ทุกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นสุนัขจิ้งจอก

ในแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นปุโรหิตผู้รู้มนตร์ปฐวิชัย วันหนึ่งปุโรหิตไปนั่งท่องมนตร์อยู่บนแผ่นหินที่เนินสูงแห่งหนึ่ง สุนัขจิ้งจอกซึ่งนอนอยู่ในโพรงไม้ได้ยินก็จดจำมนตร์บทนั้นได้อย่างรวดเร็ว ครั้นปุโรหิตโพธิสัตว์ท่องมนตร์เสร็จก็พูดว่าตนท่องมนตร์ได้ชำนาญมาก สุนัขจิ้งจอกได้ยินจึงแย้งว่าตนท่องมนตร์ได้ชำนาญยิ่งกว่า แล้วก็วิ่งเข้าป่าไป

สุนัขจิ้งจอกร่ายมนตร์ทำให้สุนัขและสัตว์ 4 เท้าทั้งหลายตกอยู่ใต้อำนาจ แล้วตั้งตนเป็นพญาชื่อว่าสัพพทาฐะ ตั้งนางจิ้งจอกตัวหนึ่งเป็นสิงคาลิเทวี พญาสัพพทาฐะขึ้นนั่งบนหลังราชสีห์ และให้ราชสีห์นั้นขึ้นไปเหยียบอยู่บนหลังช้าง 2 ตัว วันหนึ่งพญาสัพพทาฐะคิดกำเริบจะชิงราชสมบัติเมืองพาราณสี จึงจัดรี้พลสัตว์ 4 เท้าจำนวนมหาศาลไปล้อมเมืองพาราณสีไว้จนเต็มพื้นที่ 12 โยชน์ แล้วส่งสารให้พระเจ้าพรหมทัตยกราชสมบัติให้

ปุโรหิตโพธิสัตว์ทูลอาสาไปจัดการกับพญาสัพพทาฐะ แล้วขึ้นไปบนเชิงเทิน ร้องถามวิธีชิงราชสมบัติ พญาสัพพทาฐะบอกว่าตนจะให้ราชสีห์แผดสีหนาทให้ชาวเมืองแก้วหูแตกตาย ปุโรหิตโพธิสัตว์จึงสั่งให้ชาวเมืองเอาแป้งถั่วอุดหูไว้ แล้วกลับไปท้าทายพญาสัพพทาฐะ พญาสัพพทาฐะกระดิกเท้าสั่งให้ราชสีห์ตัวที่ตนนั่งอยู่แผดเสียงร้อง 3 ครั้ง ช้าง 2 ตัวที่ยืนประเทียบอยู่สะดุ้งตกใจ สลัดพญาสัพพทาฐะตกลงมาแล้วเหยียบหัวจนแหลกละเอียด ส่วนสัตว์ทั้งหลายแก้วหูแตกตายหมดทั้งกองทัพ เหลือเพียงพวกราชสีห์ซึ่งพากันหนีเข้าป่าไป

ปุโรหิตโพธิสัตว์สั่งให้ป่าวร้องบอกชาวเมืองให้ไปขนเนื้อสัตว์ทั้งหลายที่ตายในกองทัพได้ตามชอบใจ ชาวเมืองพาราณสีกินเนื้อสดจนเบื่อแล้วก็นำเนื้อส่วนที่เหลือไปทำเป็นแผ่นเก็บไว้กิน เนื้อแห้งที่เป็นแผ่นจึงเกิดขึ้นนับแต่นั้นมา

ผู้เรียบเรียง
กิตติชัย พินโน 
เจ้าของสิทธิ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store