ม้าสีหมอกเป็นม้าในเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน  เป็นม้าคู่ใจของขุนแผน*

เมื่อขุนแผนตัดสินใจจะแก้แค้นขุนช้าง*ก็เตรียมตัวเสาะหาอุปกรณ์ที่มีคุณวิเศษต่างๆ เพื่อป้องกันตัวด้วยการ

จะตีดาบซื้อม้าหากุมาร                 ให้เชี่ยวชาญวิชาได้ฝ่าศึก

แม้นสามสิ่งนี้ได้สมอารมณ์นึก      จะอึกทึกมาอย่างไรก็ไม่กลัว

ขุนแผนพยายามเสาะหาม้าที่ต้องใจ  เดินทางไปถึงเพชรบุรีได้พบกับหลวงทรงพลและพันภาณซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ซึ่งรับราชโองการไปซื้อม้าเทศที่เมืองตะนาวศรี  ในกลุ่มม้าที่ซื้อนั้นมีม้าชื่อ “อีเหลือง” มีลูกติดมาตัวหนึ่ง

อีเหลืองเมืองมะริดพลอยติดมา      ผัวมันท่านว่าเป็นม้าน้ำ

มีลูกตัวหนึ่งชื่อสีหมอก                มันออกวันเสาร์ขึ้นเก้าค่ำ

ร้ายกาจนักหนานัยน์ตาดำ             เห็นม้าหลวงข้ามน้ำก็ตามมา

สีหมอกเป็นลูกม้าซุกซนค่อนข้างพยศ  ขุนแผนเห็นสีหมอกเป็นม้าลักษณะดีต้องตามตำราจึงขอซื้อ  หลวงทรงพลขายให้ในราคาถูกเพียง 15 ตำลึง  เพราะสีหมอกไม่ใช่ม้าหลวงและเจ้าหน้าที่ก็ระอาฤทธิ์สีหมอกอยู่มาก

ขุนแผนเลี้ยงดูสีหมอกอย่างดี  ผูกใจม้าทั้งด้วยความรัก ความเอาใจใส่และเสกหญ้าให้กิน  ขุนแผนรักม้าอย่างจริงใจ  แม้เวลาจะพูดด้วยก็จะพูดอย่างไพเราะอ่อนหวานทุกครั้ง  ม้าสีหมอกนั้นรู้ภาษา  จงรักภักดีต่อเจ้านายอย่างยิ่ง  เป็นม้าที่ไม่ต้องผูก เรียกเมื่อใดก็จะมาหา  ขุนแผนขี่สีหมอกไปทุกที่  แม้เมื่อพานางวันทอง*หนีจากเรือนขุนช้าง  ทั้งสองก็ขี่ม้าสีหมอกไปด้วยกัน  ขุนช้างขับช้างพาบ่าวไพร่และชาวกะเหรี่ยงละว้าที่เคยค้าขายกัน จำนวนถึง 500 คน พร้อมอาวุธครบมือ  ติดตามไปก็สู้ขุนแผนไม่ได้  ในการต่อสู้นั้นม้าสีหมอกก็สู้ด้วย “สีหมอกหมุนผกชกขบ   หลีกหลบเตะถูกลูกคางปั๋ง”  ขุนแผนพานางวันทองร่อนเร่อยู่ในป่าหลายเดือนโดยใช้สีหมอกเป็นพาหนะ  เมื่อนางวันทองตั้งครรภ์ขุนแผนจึงพานางไปอาศัยพระพิจิตร*  ต่อมาขุนแผนเกรงว่าพระพิจิตรจะมีโทษผิดไปด้วย  จึงตัดสินใจขอลุแก่โทษยอมมอบตัวต่อทางการ  ครั้งนั้นขุนแผนฝากสีหมอกให้พระพิจิตรช่วยเลี้ยงไว้  ก่อนจากกันขุนแผนและนางวันทองร่ำลาม้าสีหมอกด้วยความอาลัยรักและนึกถึงบุญคุณที่ได้ใช้ม้าสีหมอกมาตลอด

ขุนแผนต้องโทษติดคุกอยู่ถึง 15 ปี  เมื่อได้รับอภัยโทษ  ขุนแผนได้โอกาสไปสู้ศึกเชียงใหม่  ได้แวะเยี่ยมพระพิจิตรและรับสีหมอกไปในกองทัพด้วย  แม้สีหมอกจะแก่ไปมากแต่ก็จำขุนแผนได้  ขุนแผนเสกหญ้าให้กิน  ม้าก็มีเรี่ยวแรงขึ้น แต่ในศึกเชียงใหม่ขุนแผนต่อสู้กับศัตรูบนหลังช้าง  ไม่ปรากฏว่าได้ใช้ม้าสีหมอกออกศึก