ระตูหมันหยาเป็นตัวละครในบทละครเรื่องอิเหนา เป็นโอรสระตูมังกัน* ต่อมาได้อภิเษกกับนางจินดาส่าหรี 2* ซึ่งเป็นขนิษฐาสุดท้องของประไหมสุหรีกุเรปันและประไหมสุหรีดาหา ทั้งสามเป็นธิดาของระตูหมันหยาองค์ก่อน โอรสระตูมังกันจึงได้เป็นระตูหมันหยา

เมื่ออิเหนา*ไปช่วยงานศพพระอัยกีที่เมืองหมันหยา*ได้พบนางจินตะหราวาตี*ธิดาของระตูหมันหยาก็พึงใจทั้งที่ได้ตุนาหงันกับนางบุษบา* ธิดาท้าวดาหา*แล้ว ระตูหมันหยาไม่ขัดขวาง เมื่อเสร็จพิธีศพแล้วอิเหนาก็ไม่ยอมกลับเมืองกุเรปัน* ท้าวกุเรปัน*ทราบเรื่องจึงหาเหตุเรียกอิเหนากลับเมือง ต่อมาอิเหนาออกจากเมืองกุเรปัน ทำทีไปประพาสป่าแล้วปลอมตัวเป็นโจรป่าชื่อปันหยี* ยกทัพไปเมืองหมันหยา เมื่อระตูหมันหยาได้ข่าวว่าปันหยียกทัพมาประชิดเมืองก็หวาดกลัว จะยอมยกนางจินตะหราให้ปันหยีโดยไม่คิดต่อสู้

ครั้นระตูหมันหยารู้ว่าปันหยีคืออิเหนาจึงเชิญเข้าเมือง อิเหนาจึงได้อยู่กับนางจินตะหราที่เมืองหมันหยา และบอกเลิกตุนาหงันกับนางบุษบา ต่อมาเมื่อเกิดศึกกะหมังกุหนิง*ที่เมืองดาหา* ท้าวกุเรปันได้มีสารตำหนิระตูหมันหยาที่สนับสนุนให้อิเหนาได้อยู่ร่วมกับนางจินตะหรา ระตูหมันหยากลัวท้าวกุเรปันจะกริ้วจึงให้อิเหนารีบยกทัพไปช่วยทัพดาหา ส่วนตนก็ไปช่วยศึกกะหมังกุหนิงด้วย ตอนท้ายเรื่องเมื่อนางจินตะหราอภิเษกเป็นประไหมสุหรีฝ่ายขวาของอิเหนาแต่ยังมีแง่งอนไม่ยอมคืนดีกับอิเหนา ระตูหมันหยาจึงเรียกนางจินตะหราไปสั่งสอนแล้วลากลับเมืองเมื่อเสร็จงานอภิเษก