TLD-003-5041

อนิรุทธ์ (ชื่อตัวละคร)

อนิรุทธ์คำฉันท์  

อนิรุทธ์เป็นตัวละครในเรื่องอนิรุทธ์คำฉันท์ เป็นโอรสของพระปรัทธยุม*และเป็นนัดดาของพระกฤษณะ*ผู้เป็นพระนารายณ์อวตารแห่งนครทวารพดี*

พระอนิรุทธ์ลาพระอัยกาและมเหสีออกประพาสป่า หลังจากล่าสัตว์แล้วได้ไปบรรทมใต้ต้นไทร ก่อนเข้าบรรทมพระอนิรุทธ์ได้บวงสรวงพระไทรเทพารักษ์ ทำให้พระไทรเทพารักษ์พอใจ จึงอุ้มพระอนิรุทธ์ไปสมนางอุษา*ผู้เป็นธิดาของท้าวพานาสูร*แห่งโสนินคร* ครั้นใกล้รุ่งสางพระไทรเทพารักษ์ก็อุ้มพระอนิรุทธ์มาไว้ใต้ต้นไทรดังเดิม ทำให้พระอนิรุทธ์และนางอุษาพรากจากกันและโศกเศร้าเพราะคิดถึงกัน ต่อมานางอุษาให้พี่เลี้ยงพิจิตรเลขาวาดรูปชายหนุ่มต่าง ๆ จนทราบว่าชายที่มาสมนางอุษาคือพระอนิรุทธ์ นางอุษาให้พี่เลี้ยงพาพระอนิรุทธ์มาให้นาง ทำให้ทั้งสองได้อยู่ด้วยกันอีก เมื่อท้าวพานาสูรรู้จากนางกำนัลว่าพระอนิรุทธ์ลอบมาอยู่กับธิดา ก็ยกทัพไปล้อมปราสาทไว้ได้รบกับพระอนิรุทธ์ พระอนิรุทธ์สังหารไพร่พลของท้าวพานาสูรล้มตายเป็นจำนวนมาก ท้าวพานาสูรแผลงศรมัดพระอนิรุทธ์ไว้ได้ จากนั้นให้ขังพระอนิรุทธ์ไว้อย่างแน่นหนา เมื่อพระกฤษณะรู้เรื่องจากฤๅษีนารท*ว่าพระอนิรุทธ์ถูกจับมัดและขังไว้ในโสนินคร ก็เสด็จไปพร้อมกับพระเชษฐาพลเทพ*และพระปรัทธยุมโอรสโดยทรงครุฑเป็นพาหนะ หลังจากพระกฤษณะรบชนะฝ่ายพานาสูร และตัดแขนท้าวพานาสูรขาด 998 แขนโดยเหลือให้เพียง 2 แขนเพื่อเป็นการลงโทษ แต่ก็ไว้ชีวิตท้าวพานาสูรตามคำขอของพระอิศวร พระกฤษณะก็ทรงนำพระอนิรุทธ์และนางอุษากลับนครทวารพดี

ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)