TLD-003-5085

อรินทมราช, พระเจ้า (ชื่อตัวละคร)

อรินทมชาดก   ปัญญาสชาดก  

พระเจ้าอรินทมราชเป็นตัวละครในเรื่องอรินทมชาดก ในปัญญาสชาดก  เป็นพระโพธิสัตว์  ครองเมืองสุจิรวดี* มีมเหสีชื่อสุวัณณคัพภา*

พระเจ้าอรินทมราชมีเมตตาธรรมและโปรดการทำทานมาก ได้สร้างโรงทานไว้ถึง 6 แห่ง วันหนึ่งเมื่อพระองค์คิดถึงทานภายนอกที่กระทำผ่านมา อันได้แก่ วัตถุทานทั้งหลาย ก็ยังไม่พอใจ คิดว่าหากได้บริจาคทานภายในอันได้แก่ร่างกาย บุตร และภรรยา พระองค์จะยินดีอย่างยิ่ง ความคิดของพระเจ้าอรินทมราชทำให้ร้อนไปถึงพระอินทร์ พระอินทร์จึงเนรมิตกายเป็นพราหมณ์แก่มาขอทรัพย์พันตำลึง โดยได้กล่าวกับพระเจ้าอรินทมราชว่าจะขอฝากทรัพย์ที่ประทานให้ไว้ก่อน เมื่อจำเป็นต้องใช้จะกลับมารับไป ต่อมาพระอินทร์ได้เนรมิตกายเป็นพราหมณ์หนุ่มมาขอราชสมบัติ พระเจ้าอรินทมราชยินดีประทานให้อย่างไม่ลังเล แม้เหล่าอำมาตย์และราษฎรจะร่วมกันทัดทานก็ตาม ทั้งนี้ทรงประกาศว่าการบริจาคราชสมบัติเป็นทานนี้ก็เพื่อหวังพระโพธิญาณ   คำประกาศดังกล่าวทำให้เกิดเหตุอัศจรรย์แผ่นดิน มหาสมุทร และท้องฟ้าสั่นสะเทือน สรรพสัตว์ส่งเสียงบันลือทั้งป่าหิมพานต์ เขาพระสุเมรุน้อมยอดลงมาที่หน้าเมืองสุจิรวดี   พระเจ้าอรินทมราชออกจากเมืองด้วยราชรถเทียมม้าพร้อมกับนางสุวัณณคัพภาที่กำลังทรงครรภ์ ระหว่างนั้นพระอินทร์ได้เนรมิตกายเป็นพราหมณ์อื่นมาขอราชรถ พระเจ้าอรินทมราชก็ประทานให้ด้วยความยินดี และพานางสุวัณณคัพภาออกเดินต่อไป

พระอินทร์ได้เนรมิตกายเป็นพราหมณ์แก่กลับมาทวงทรัพย์พันตำลึง พระเจ้าอรินทมราชได้ขอโทษเพราะไม่มีทรัพย์จะประทานให้ พระองค์และนางสุวัณณคัพภาจะยอมเป็นทาสของพราหมณ์แปลงแทน แต่พราหมณ์แปลงปฏิเสธ พระเจ้าอรินทมราชจึงเสนอให้นำพระองค์ไปขาย พราหมณ์แปลงปฏิเสธอีก นางสุวัณณคัพภาจึงเสนอให้ขายนาง เมื่อถึงเมืองอินทปัตถนครพระเจ้าอรินทมราชจึงขายนางแก่พราหมณ์เศรษฐีห้าร้อยตำลึง และขายตัวพระองค์เองอีกห้าร้อยตำลึง เมื่อพระเจ้าอรินทมราชประทานทรัพย์แก่พราหมณ์แปลง ได้อธิษฐานว่าด้วยผลของทานนี้ขอสัตว์ทั้งหลายอย่าได้พลัดพรากจากกัน

พราหมณ์เศรษฐีให้นางสุวัณณคัพภาเป็นทาสีในเรือน ส่วนพระเจ้าอรินทมราชเป็นผู้รักษาประตู วันหนึ่งขณะที่กำลังนอนอยู่ในที่พักบริเวณประตูก็ได้ยินเสียงร้องไห้คร่ำครวญ เมื่อไต่ถามจึงรู้ว่าเป็นนางสุวัณณคัพภาที่เพิ่งประสูติโอรส แต่โอรสสิ้นชีวิตทันที และถูกนางพราหมณีไล่ออกจากเรือน พระเจ้าอรินทมราชจึงได้ออกจากห้องและปลอบนางว่าการอยู่ด้วยกันและการพลัดพรากเป็นธรรมดาของโลก ระหว่างที่พานางสุวัณณคัพภาไปป่าช้าเพื่อฝังพระโอรส ได้นึกถึงสัจจาธิษฐานว่าอาจช่วยให้พระโอรสฟื้นคืนชีวิตได้ พระเจ้าอรินทมราชจึงตั้งสัจจาธิษฐานว่าพระองค์รักษาศีล ทำทานด้วยจิตบริสุทธิ์เพราะหวังพระโพธิญาณ ด้วยความสัตย์นี้ขอให้อานิสงส์ทำให้พระโอรสมีชีวิต และด้วยอานุภาพของสัจจาธิษฐาน พระโอรสก็มีชีวิตกลับคืน พระอินทร์ได้บันดาลให้ฝนดอกไม้ทิพย์ตกลงมาและได้แสดงตนอำนวยพรให้พระเจ้าอรินทมราชให้ได้เป็นพระพุทธเจ้าในอนาคตตามความปรารถนา พร้อมทั้งคืนราชสมบัติให้ พระเจ้าอรินทมราชจึงได้ครองราชย์โดยธรรมต่อมา

สุมาลี ลิ้มประเสริฐ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)