TLD-003-5400

อุทิจจะ (ชื่อตัวละคร)

สุขวิหาริชาดก   นิบาตชาดก  

อุทิจจะเป็นตัวละครในเรื่องสุขวิหาริชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก

ครั้งพระเจ้าพรหมทัต*ครองเมืองพาราณสี* พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นพราหมณ์มหาศาลชื่ออุทิจจะ เห็นโทษในกามและอานิสงส์ในการบวช จึงสละทรัพย์สมบัติไปป่าหิมพานต์ บวชเป็นฤๅษีบำเพ็ญเพียรจนเกิดสมาบัติ 8 ฤๅษีมีบริวาร 500 ตน พอถึงหน้าฝน ฤๅษีก็พาบริวารไปเมืองพาราณสี ได้พึ่งพระราชาอาศัยอยู่ในอุทยาน เมื่อครบ 4 เดือน หมดหน้าฝนก็ทูลลาไปป่า พระเจ้าพรหมทัตรับสั่งให้ส่งบริวารไป แต่อาราธนาให้ฤๅษีอยู่ที่อุทยาน ฤๅษีอุทิจจะจึงสั่งให้ศิษย์ผู้ใหญ่พาบริวารไป ศิษย์ผู้ใหญ่นั้นเดิมเป็นพระราชาบำเพ็ญเพียรได้บรรลุสมาบัติ 8 วันหนึ่งฤๅษีผู้เป็นศิษย์คิดถึงอาจารย์พระโพธิสัตว์ จึงไปหาที่อุทยาน เมื่อทำความเคารพปราศรัยกันแล้วก็ปูเสื่อนอนอยู่ในที่อยู่ของฤๅษีอุทิจจะ วันนั้นพระราชาประสงค์จะพบฤๅษี จึงเสด็จมาหา พระฤๅษีผู้เป็นศิษย์ก็นอนอยู่ไม่ลุกขึ้น ทั้งยังอุทานว่าสบายหนอๆ พระเจ้าพรหมทัตไม่พอพระทัย ทรงถามพระโพธิสัตว์ พระโพธิสัตว์ตอบว่าฤๅษีผู้นี้เดิมเป็นพระราชามีคนถืออาวุธคอยระวังภัยให้ เมื่อออกบวชก็มีความสุขอันเกิดจากการบวชจึงเปล่งอุทานเช่นนั้น ฤๅษีผู้เป็นศิษย์กลับไปป่าหิมวันต์ พระโพธิสัตว์ก็อยู่ในอุทยานสืบไป เมื่อสิ้นชีวิตก็ไปเกิดในพรหมโลก

วิพุธ โสภวงศ์ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)