TLD-003-5472
อุหลันหยา (ชื่อตัวละคร)
อุหลันหยาเป็นตัวละครในบทละครเรื่องดาหลัง เป็นธิดาของระตูมะระยะกัดยุหลี*
เมื่อกุดาวิราหยา* (จะหรังกะหนังโหละ*) และมิสาหยังส่าหรี* (จินตระวันหนา*) ยกทัพไปตามหาพระเชษฐาคือ อิเหนา* ได้เดินทางรุกรบไปตามเมืองต่าง ๆ จนถึงเมืองมะระยะกัดยุหลี* ระตูเมืองนี้ “มีราชบุตรีดังดวงจันทร์ ชื่อระเด่นอุหลันหยาประไพพักตร์ ทรงลักษณ์ล้ำเลิศเฉิดฉัน ขาวเหลืองละอองวิลาวัณย์ ชันษานั้นได้สิบสี่ปี” กุดาวิราหยาแจ้งให้เจ้าเมืองทราบว่าตนเป็นปันจุเหร็จ (โจรป่า) ยกทัพมาเพื่อ “เที่ยวรบรุกทุกธานี“ และขู่ให้ระตูถวายราชธิดาแก่ตน ระตูมะระยะกัดยุหลี* เกรงกลัวคำขู่จึงพร้อมจะยินยอม แต่มีนายทหาร 2 คน ชื่อมะกะหรำ*และมะยะสัญ*อาสาออกรบ เพราะเห็นว่าไม่ควรยอมอ่อนน้อมแก่โจรป่า ทั้งสองคนถูกฆ่าตายในที่รบ ระตูมะระยะกัดยุหลีจึงยกนางอุหลันหยาให้กุดาวิราหยา และยอมเป็นเมืองขึ้น
เมื่อกุดาวิราหยาและอนุชาพร้อมทั้งธิดาเมืองขึ้นทั้งหลายเดินทางมาถึงเมืองกาหลัง* ท้าวกาหลัง*ต้อนรับด้วยไมตรี กุดาวิราหยา มิสาหยังส่าหรี และศิริกันโอรสท้าวกาหลังถูกอัธยาศัยกันจึงตั้งสัจจะว่าจะเป็นเพื่อนกัน วันหนึ่งศิริกันไปเยี่ยมกุดาวิราหยา ได้เห็นนางอุหลันหยาก็หลงรักนางในทันที ศิริกันรู้ว่านางอุหลันหยาเป็นชายาของกุดาวิราหยาแต่ในนาม เพราะนางยังเป็นเด็ก ก็ยิ่งอยากได้นางมากขึ้น ศิริกันหลงรักและอยากได้นางอุหลันหยาจนลืมความรู้สึกผิดชอบชั่วดี ลืมความเป็นเพื่อนที่ให้สัจจะกันไว้ จึงพยายามทุกทางที่จะให้ได้นางอุหลันหยามาเป็นของตน ถึงกับไปทูลขอกับพระบิดา ท้าวกาหลังกริ้วมากที่ศิริกันหลงรักภรรยาของแขกเมือง พระองค์จึงด่าว่าอย่างไม่ไว้หน้า ศิริกันน้อยใจและริษยาว่าบิดาเห็นคนอื่นดีกว่าลูกจึงลอบไปบำเพ็ญตบะในป่าเพื่อขอเชือกมนตร์*จากเทวดา แล้วยกทัพมาท้ารบที่เมืองกาหลัง เพราะคาดว่าเมื่อปันจุเหร็จทั้งสองอาสาออกสู้รบ ตนก็จะฆ่าเสียแล้วจะได้นางอุหลันหยาโดยง่าย ศิริกันใช้เชือกมนตร์มัดกุดาวิราหยา มิสาหยังส่าหรี และท้าวกาหลังไปขังไว้ในตรุกลางป่า ศิริกันต้องกลายเป็นลูกอกตัญญู และท้ายที่สุดก็ต้องเสียชีวิตเพราะความหลงรักนางอุหลันหยาเป็นเหตุ
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
Copyright © 2015 ฐานข้อมูลนามานุกรมวรรณคดีไทย : Thai Literature Directory