TLD-003-1035

จุลกเศรษฐี (ชื่อตัวละคร)

จุลกเศรษฐีชาดก   นิบาตชาดก  

จุลกเศรษฐีเป็นตัวละครในเรื่องจุลกเศรษฐีชาดก เอกนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์

วันหนึ่งจุลกเศรษฐีเดินทางไปเฝ้าพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พบหนูตายอยู่ระหว่างทางจึงพูดขึ้นว่าผู้มีปัญญาสามารถนำหนูนี้ไปทำทุนประกอบการได้ จุลันเตวาสิกคนรับใช้ของเศรษฐีจุลกได้ยินก็นำหนูไปขายเป็นอาหารแมว แล้วนำเงินที่ได้ไปซื้อน้ำตาลและน้ำดื่มหม้อหนึ่ง เมื่อพบพวกคนเก็บดอกไม้ที่มาจากป่า ก็ให้น้ำตาลและน้ำดื่มแก่คนเหล่านั้น คนเก็บดอกไม้จึงให้ดอกไม้คนละกำ จุลันเตวาสิกนำดอกไม้ไปขายทำทุนต่อ

วันหนึ่งมีพายุพัดกิ่งไม้ใบไม้ในอุทยานร่วงหล่นเป็นอันมาก จุลันเตวาสิกไปหาเด็กๆ ซึ่งกำลังเล่นกันอยู่ ให้น้ำตาลแก่เด็กๆ แล้วขอให้เด็กเหล่านั้นช่วยขนใบไม้และกิ่งไม้มากองไว้ที่ประตูทางเข้าอุทยาน ขณะนั้น ช่างหม้อหลวงผ่านมาจึงขอซื้อไม้ไปทำฟืน หลังจากได้ทุนเพิ่มแล้ว จุลันเตวาสิกได้ไปซื้อตุ่มน้ำมาตั้งไว้หน้าประตูพระนคร ให้น้ำแก่คนขนหญ้า 500 คนดื่ม ผูกมิตรกับคนเหล่านั้น และได้หญ้ามา 500 กำ นำไปขายให้พ่อค้าม้า ได้ทุนเพิ่มเป็น 1,000 กษาปณ์ ครั้นมีเรือใหญ่มาจอดเทียบท่า

จุลันเตวาสิกทำอุบายจนได้เข้าหุ้นกับพ่อค้าเหล่านั้น จนมีเงินถึง 200,000 กษาปณ์ เมื่อเดินทางกลับ จุลันเตวาสิกระลึกถึงคุณของจุลกเศรษฐีจึงไปหา แบ่งทรัพย์ให้ครึ่งหนึ่ง และเล่าเรื่องทั้งหมดให้ฟังว่าตนได้ทรัพย์จำนวนมากนี้มา เพราะเริ่มต้นจากนำหนูตายไปทำทุน จุลกเศรษฐีเห็นว่าจุลันเตวาสิกเป็นคนมีปัญญาจึงยกธิดาให้เป็นภรรยา ต่อมาจุลันเตวาสิกได้ตำแหน่งเศรษฐีของนครพาราณสี

สายวรุณ น้อยนิมิตร , วิพุธ โสภวงศ์ 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)