โลโก้ของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรLogo
logo
  • หน้าหลัก
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
  • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • เกี่ยวกับโครงการ
    • นโยบายการใช้งาน
    • ติดต่อเรา
    • ศมส
ขยายขนาดตัวอักษร

ตัวละครและปกิณกะ

  1. หน้าหลัก
  2. ตัวละครและปกิณกะ
  3. ฉัททันต์ 1

ฉัททันต์ 1

  • ฉัททันต์ 1
  • ชื่อตัวละคร
รหัสข้อมูล
TLD-003-1162
ชื่อ
ฉัททันต์ 1 ( ชื่อตัวละคร)
วรรณคดี
ฉัททันตชาดก   นิบาตชาดก  
คำอธิบายเนื้อเรื่อง

ฉัททันต์เป็นตัวละครในเรื่องฉัททันตชาดก ติงสนิบาต ในนิบาตชาดก เป็นพระโพธิสัตว์ เป็นพญาช้างอยู่ที่สระฉัททันต์ในป่าหิมพานต์

พญาฉัททันต์เป็นช้างมีฤทธิ์เหาะได้ มีกายสีขาว ปากและเท้าสีแดง งายาว 30 ศอก เปล่งปลั่งด้วยรัศมี 6 สี จึงได้ชื่อว่าฉัททันต์ พญาฉัททันต์เป็นหัวหน้าช้าง 8,000 ตัว มีนางช้าง 2 ตัว เป็นชายา คือจุลสุภัททา*และมหาสุภัททา*

วันหนึ่งขณะที่พญาฉัททันต์พานางช้างและบริวารไปชมต้นรังซึ่งมีดอกบาน พญาฉัททันต์ก็เข้าชนต้นรังเต็มที่จนใบไม้แห้ง กิ่งไม้แห้ง และมดแดงมดดำกระเด็นไปถูกนางช้างจุลสุภัททาซึ่งยืนอยู่เหนือลม ส่วนเกสรดอกไม้และใบไม้สดๆโปรยปรายลงมาถูกนางช้างมหาสุภัททาซึ่งอยู่ใต้ลม นางช้างจุลสุภัททาโกรธเพราะคิดว่าพญาฉัททันต์ลำเอียงจึงทำให้เป็นเช่นนั้น

อยู่มาวันหนึ่งพญาฉัททันต์พาชายาและบริวารไปอาบน้ำ ช้างตัวหนึ่งพบดอกบัวใหญ่มีกลีบ 7 ชั้นก็เก็บมาให้พญาฉัททันต์ พญาฉัททันต์ยื่นให้นางช้างมหาสุภัททา นางช้างจุลสุภัททาน้อยใจและผูกใจเจ็บพญาฉัททันต์ ต่อมาเมื่อนางช้างจุลสุภัททานำผลไม้ไปถวายพระปัจเจกพุทธเจ้า นางจึงได้ตั้งความปรารถนาขอไปเกิดในสกุลมัทราช ให้มีชื่อว่าสุภัททาราชกัญญา และให้ได้เป็นมเหสีองค์โปรดของพระเจ้าพาราณสี จะได้ขอให้พระเจ้าพาราณสีส่งนายพรานมาสังหารพญาฉัททันต์ด้วยศรอาบยาพิษ แล้วตัดงาอันมีรัศมี 6 สีมาให้นาง

ตั้งแต่นั้นมานางช้างจุลสุภัททาก็ไม่กินน้ำกินหญ้าจนร่างกายซูบผอมและล้มตายในเวลาไม่นาน นางช้างจุลสุภัททาได้ไปเกิดเป็นนางสุภัททาราชกัญญา*ตามปรารถนา เมื่อได้เป็นมเหสีพระเจ้าพาราณสีก็เป็นที่โปรดปราน นางรำลึกถึงเหตุการณ์ในอดีตชาติได้ ก็หาทางที่จะให้ได้งาทั้งคู่ของพญาฉัททันต์ นางแสร้งทำเป็นแพ้ท้องและปรารถนาของที่หาได้ยาก ขอให้พระราชาเรียกพรานป่าทั้งหลายมาชุมนุมกัน พระราชาให้ป่าวร้องจนมีพรานป่าจำนวน 60,000 คนมาเฝ้า นางสุภัททาเห็นพรานป่าผู้หนึ่งชื่อโสณุดร*มีลักษณะบุรุษโทษ จึงเลือกให้เป็นผู้เดินทางไปสังหารพญาช้างฉัททันต์และนำงาทั้งคู่มา แล้วนางก็สั่งให้จัดเตรียมอาวุธ เครื่องใช้ต่างๆ และเสบียงให้แก่พรานโสณุดร

นายพรานโสณุดรเดินทาง 7 ปี 7 เดือน 7 วัน จึงถึงสระฉัททันต์ที่พญาช้างอยู่ ระหว่างทางที่พญาช้างฉัททันต์จะไปอาบน้ำที่สระ นายพรานขุดหลุมลงไปซ่อนอยู่โดยเอาผ้ากาสาวพัสตร์คลุมร่างไว้ เมื่อพญาช้างเดินมาถึงข้างหลุม นายพรานก็ยิงธนูอาบยาพิษไปถูกพญาช้าง พญาช้างร้องเสียงดังแล้วกระทืบดินปากหลุมหวังจะจับตัวผู้ยิงออกมาฆ่าเสีย แต่เมื่อเห็นผ้ากาสาวพัสตร์ก็ไม่กล้าทำอันตราย กลับเอางวงยกตัวนายพรานขึ้นมาจากหลุม

ครั้นได้ถามนายพรานและรู้ว่านางสุภัททามเหสีของพระเจ้าพาราณสีสั่งให้มาฆ่าตน พญาฉัททันต์ก็รู้ว่าเป็นการจองเวรของนางช้างจุลสุภัททา จึงบอกให้นายพรานรีบตัดงาทั้งคู่ของตน พญาฉัททันต์กล่าวแก่นายพรานว่างาคู่นี้เป็นของรักยิ่ง แต่ตนก็รักพระสัพพัญญุตญาณยิ่งกว่า จึงยอมบริจาคงาทั้งคู่นี้ให้ เมื่อนายพรานได้งาแล้วจะกลับไป พญาฉัททันต์ก็อธิษฐานขอให้ระยะเวลาเดินทางย่นลงเหลือเป็น 7 วัน แล้วพญาฉัททันต์ก็ล้มลงขาดใจตาย เมื่อนายพรานนำงาทั้งคู่ไปถวายนางสุภัททา นางใช้วงตาลที่ทำด้วยแก้วมณีช้อนงาขึ้นมาวางไว้แทบอุระ พลางรำพันถึงสามีที่รักในชาติก่อนด้วยความอาลัย แล้วความโศกก็อุบัติขึ้นจนไม่อาจสะกดกลั้นได้ ในที่สุดนางก็หัวใจสลายและสิ้นชีวิตในวันนั้นเอง

ผู้เรียบเรียง
สายวรุณ น้อยนิมิตร , กุสุมา รักษมณี 
เจ้าของสิทธิ์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
รูปแบบลิขสิทธิ์
Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)
20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงวัฒนธรรม
2021 © ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
www.sac.or.th
วันจันทร์-ศุกร์ : 08.00-17.00 น.
TELEPHONE
0-2880-9429
FAX
0-2880-9332
E-MAIL
webmaster@sac.or.th
E-MAIL (งานสารบรรณ)
saraban@sac.or.th

นิสา เชยกลิ่น

นิสา เชยกลิ่น
Content Manager

ช่องทางการรับฟังความคิดเห็น
Application : Smart SAC
ประเภท
  • วรรณคดี
  • ผู้แต่ง
  • ตัวละครและปกิณกะ
เกี่ยวกับ
  • เกี่ยวกับโครงการ
  • นโยบายการใช้งาน
ติดต่อ
  • ติดต่อเรา
  • ศมส.
  • นโยบายข้อมูลส่วนบุคคล
  • ประกาศความเป็นส่วนตัว
SmartSAC in App Store
SCAN ME
open in App Store
SmartSAC in Play Store
SCAN ME
open in Play Store