TLD-003-1179

ชฎิลโกง (ชื่อตัวละคร)

อัมพชาดก   นิบาตชาดก  

ชฎิลโกงเป็นตัวละครในเรื่องอัมพชาดก จตุกกนิบาต ในนิบาตชาดก ในแผ่นดินพระเจ้าพรหมทัตแห่งเมืองพาราณสี พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็นท้าวสักรินทร์ (พระอินทร์)

ครั้งนั้นมีชฎิลโกงตนหนึ่งอยู่รักษาสวนมะม่วงที่ใกล้ฝั่งน้ำ ฉันมะม่วงสุกที่หล่น และแบ่งปันมะม่วงนั้นแก่พวกมิจฉาชีพ ท้าวสักรินทร์เล็งทิพเนตรรู้ว่าชฎิลประพฤติผิดก็คิดจะลงโทษ เมื่อชฎิลเข้าไปภิกขาจารในหมู่บ้าน จึงบันดาลให้มะม่วงร่วงหล่นเหมือนถูกคนขโมย ขณะนั้นธิดาเศรษฐี 4 นางไปที่สวนมะม่วง ชฎิลมาพบเข้าใจว่าพวกนางเป็นคนขโมยมะม่วง จึงสอบถาม นางทั้งสี่บอกว่าไม่ได้เก็บมะม่วงไปกินเพราะเพิ่งจะมาถึง ชฎิลโกงไม่เชื่อ ขอให้พวกนางสาบาน ธิดาคนโตจึงสาบานว่าหากนำมะม่วงไปขอให้ได้ชายแก่เป็นสามี ธิดาคนที่ 2 สาบานว่าขอให้ไร้คู่ครอง ธิดาคนที่ 3 สาบานว่าขอให้คลาดกับชายที่นัดแนะกันไว้ ธิดาคนที่ 4 สาบานว่าขอให้หญิงที่ออกเรือนแล้วต้องนอนอย่างเดียวดาย ชฎิลโกงจึงยอมให้นางทั้งสี่ไปได้ หลังจากนั้นท้าวสักรินทร์ก็ปรากฏกายด้วยรูปลักษณ์ที่น่ากลัวทำให้ชฎิลโกงตกใจหนีไปจากสวนมะม่วงนั้น

กิตติชัย พินโน 

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

Attribution-NonCommercial-NoDerivs (CC BY-NC-ND)