รหัสชุดข้อมูล
ชื่อ - สกุล
ขุนท่องสื่อ, ช่วง ไกรฤกษ์
เกิด
เสียชีวิต
ประวัติ
เป็นบุตรพระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน) กับคุณหญิงกลีบ เกิดเมื่อพ.ศ. 2371 ได้ศึกษาเล่าเรียนและอุปสมบท ณ วัดราชบุรณ ลาสิกขาแล้วได้ถวายตัวเข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กในรัชกาลที่ 4 แล้วได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นขุนท่องสื่อ เสมียนตรากรมท่าซ้าย ต่อมาในรัชกาลที่ 5 มีความผิดด้วยเป็นปากเสียงกับเจ้านายฝ่ายพระราชวังบวร จึงต้องออกจากราชการอยู่คราวหนึ่ง
ต่อมาในพ.ศ. 2427 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์ให้เป็นหลวงมงคลรัตนราชมนตรี กรมพระคลังสินค้า
ผลงาน / งานประพันธ์
1. โคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม*
ห้องที่ 9 รวมโคลง 28 บท เนื้อความตั้งแต่ท้าวทศรถพบรามสูรจนพระพรต พระสัตรุตเสด็จไปเมืองไกยเกษ
ห้องที่ 115 – 117 รวมโคลง 84 บท เนื้อความตั้งแต่ไวยกาสูรและนิลกาสูรไปเฝ้าท้าวอัศกรรฐ์จนถึงหนุมานสังหารบรรไลยกัลป์
ห้องที่ 171 รวมโคลง 28 บท เนื้อความตั้งแต่พระอินทร์ไปเฝ้าพระอิศวรที่เขาไกรลาสจนถึงพระรามและนางสีดากลับมาครองเมืองอยุธยา
ห้องที่ 177 รวมโคลง 28 บท เนื้อความตั้งแต่พระพรต พระสัตรุต พระมงกุฎ และพระลบเดินทางไปเมืองไกยเกษจนถึงทั้งสี่กลับเมืองอยุธยา
2. บทเสภาอาบูหะซัน* ตอนที่ 8
3. โคลงตำราไม้ดัด จำนวน 21 บท
4. เรื่องทารกาภิบาลคำกลอน
5. โคลงตำรายา จำนวน 25 บท
ผู้เรียบเรียง
สยาม ภัทรานุประวัติ, พลตรี หม่อมราชวงศ์ศุภวัฒย์ เกษมศรี
เอกสารอ้างอิง
การแต่งตั้งขุนนางไทยในสมัยรัชกาลที่ 5. กรุงเทพฯ : กองจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร, 2521.
บุรุษรัตน. พระนคร : โรงพิมพ์ตีรณสาร, 2501. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ มหาเสวกเอก พระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ (นพ ไกรฤกษ์) ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 9 กรกฎาคม 2401)
มงคลรัตน(ช่วง ไกรฤกษ์),หลวง. โคลงตำราไม้ดัด.พระนคร : โสภณพิพรรฒธนากร,2472.(พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าอาทรทิพยนิภา โปรดให้พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ เสวกตรี พระยาราชสัมภารากร (ชม ไกรฤกษ์) เมื่อปีมะเส็ง พ.ศ. 2472)
รัตนกุลอดุลยภักดี(จำรัส รัตนกุล), พระยา. ลำดับสกุลเก่าบางสกุล ภาคที่ 2. พระนคร : โสภณพิพรรฒธนากร,2465.(พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระยารัตนกุลอดุลยภักดีจำรัส รัตนกุล เมื่อปีจอ พ.ศ. 2465)
คำสำคัญ
นามานุกรม